(द न क क इम प ल इम ट न य ज़ /र जग र सम च र म प रक शन र थ) भ रत सरक र कर मच र चयन आय ग (प र व क ष त र) क र र मक,ल क र क यत तथ प न र त र लय क

प्रतिलिपि

1 (द न क क इम प ल इम ट न य ज़ /र जग र सम च र म प रक शन र थ) भ रत सरक र कर मच र चयन आय ग (प र व क ष त र) क र र मक,ल क र क यत तथ प न र त र लय क र र मक एर व प रर क षण वर वभ ग र नज़ र प ल स,प रथर एर एस ओ भर वन,8र व तल 234/4,ए.ज.स ब स र ड,क लक त द रभ ष (033) / /229 र व बस इट: ई-र ल: स चन व ज ञ पन स ख य :ई-आर-01/2015 मममसल स ख य.11/1/2014-भर त /ख ड.II अ मर तम मर तमर :: सरक र ऐस क यमदल बन न क प रयत न कर रह ह, जजसर र ल ग स त लन प रर तवबजबबत ह और र हहल अभ यर थमय क आर व दन करन क र लए प र त स हहत हकय ज त ह इस स चन क अन च छ द-4 (प र -4) क अध न भ रत य न गररक स र नबनर लज त ग र प- ब (अर जपवत रत) एर व ग र प- स (ग र-तकन क ) चयन पद (Selection Post) क र लए आर व दन पत र आर वत रत हकय ज रह ह इस स चन क अन च छ द-2 र पद क वर वर वरण क और अन य र नब धन एर व त क उल ल इस स चन क अन च छ द-4 स अन च छ द-18 एर व आर व दनपत र क क लर -22 र हकय गय ह इस स चन क अन च छ द-4 क अध न स र त तथ अन च छ द-2 क अध न स र त क प र करन र व ल उबर दर व र क यह सल ह द ज त ह हक र व इस स चन क अलग-अलग अन च छ द /उप-अन च छ द (प र /सब-प र ) र हदए ह ए सभ र नदण ड क पढ और पद क आय स र तथ अर नर व यम य ग यत पर अपन क उपय क त प न पर ह आर व दन कर उबर दर व र पहल ह य स र नज त कर ल हक उनक आय स र /अ.य /अन भर व/ज र त/ उप- ज र त/र वगम स चन र र नद र त जर रत क स थ प र तरह स र र ल रह ह, अन यथ उनक उबर दर व र चयन प रह य क हकस भ चरण र वबन हकस स चन क रद कर द ज सकत ह 1

2 उबर दर व र क उबर दर व र चयन प रह य क सभ चरण र सबप णम (PROVISIONAL) रह ग र प स अन मर तम आर व दनपत र क जथथर त (थर व क र त/अथर व क र त /र नरथत), उनक उबर दर व र ( टमर लथट ड/न न- टमर लथट ड/अथर व क र त /र नरथत), टमर लजथट ग इट ररय, क ल ल टसम भ जन क जथथर त, अ मर तम पररण म क प रक शन, पर क ष / स क ष त क र इत य द म उबर दर व र क र र लन ब ल आ क (MARK) क प रक शन, अ र तर र प स चयर नत उबर दर व र क ड जजयर र ग करन र व ल क य मलय र भ जन क जथथर त तथ अन य स स गत स चन कर मच र चयन आय ग (प र व क ष त र) क र व बस इट पर उपलब ध हकय ज य ग ý उबर दर व र क यह सल ह द ज त ह हक र व कर मच र चयन आय ग (प र व क ष त र) क र व बस इट लग र त र द ý य व ज ञ पन औ0.र आ न पत र कमथच र चयन आय ग (प क ष त र) क बस इट उपलब ध ह 2. प क व रण: 2.1 प र गथ स. ईआर- 01 पद र वग करण ररवक त वर वभ ग उम र र व तनर न अर नर व यम य ग यत र व छन य य ग यत प र र र भक पदथथ पन [ओएच & एचएच र लए स रजक षत ह ] [प न वर वज ञ वपत] कन ष ठ भ ग न क सह यक स र न य क द र य स र व, ग र प स, अर जपवत रत, अनन सर चर व य, ग र तकन क 02-अवपर व (01-ओएच & 01- एचएच) र ष ट र य एट स एव न म टटक म न त रण स गठ, नवज ञ और प र द य नगक नवभ ग, क लक र त र वषम (आय म छ ट मन श न स र म न य ह ) र.5200/- र.20200/-, ग र ड र व तन र.2800(प ब -1) र न यत प र प त वर वश ववर वद य लय स भ ग ल अथर व स जययक अथर व गजणत र ऑनसम क हडग र क ई र व छन य य ग यत नह ह अखखल भ रर त य स मयत क स र क लक र त क यम क अप क ष ए I. प र र नभक म गदर श क म न त र क त य र कर एव अन य स क क यग; II. नवन द स र न म टटक म न त र क अ नतम र प द ; 2

3 III. म म न त र क म द रण;.वर व. क र लए र नद IV. समय-समय पर इसस स ब न त स प गए अन य क यग; V. स नययक य आ कड क पटरक एव स क य पद क ल ओएच एर व एचएच उबर दर व र क र लए उपय क त प य गय ह एब ओह उनक र लए स रजक षत ह 2.2 प र गथ स. ईआर-02 पद र वग करण ररवक त वर वभ ग उम र र व तनर न अर नर व यम य ग यत र व छन य य ग यत प र र र भक पदथथ पन क यम क अप क ष ए.वर व. क र लए र नद स नययक य सह यक स र न य क द र य स र व, ग र प स, अर जपवत रत, अनन सर चर व य, ग र तकन क 02-अन र ष ट र य एट स एव न म टटक म न त रण स गठ, नवज ञ और प र द य नगक नवभ ग, क लक र त र वषम (आय म छ ट मन श न स र म न य ह ) र.5200/- र.20200/-, ग र ड र व तन र.2800(प ब -1) ककस म न यत प र प त नवश वनवद य य स स नययक /अ ग स त र/गनणत क स न ग र ट कक स ग रहण, स क, स गण म एक वर ग क अ भव अखखल भ रर त य स मयत क स र क लक र त (क) सद (ऐ ग) एव न ज श र त स स न क आ कड स ग रह कर (ख) म न त र उत प द ह त स न क एव क षनणक आ क क नवश ल र ण (ग) ज.आई.एस., स द र स व द, म न त रण एव अन य य ज ओ क न ष प द (घ) अ भ ग क स नययक य आ कड क स क एव नवश ल र ण (ङ) क ष त रक यग एव ग ब ज नज न ग नसस टम (ज.प.एस.) सव क षण म सहय ग द (च) अन य न यत क य क प र कर यह पद.वर व. उबर दर व र क र लए उपय क त नह प य गय ह 2.3 प र गथ स. ईआर-03 पद र वग करण ररवक त वर वभ ग तक क सह यक (प रक य ) स र न य क द र य स र व, ग र प स, अर जपवत रत, अनन सर चर व य, ग र तकन क 01-अन र ष ट र य एट स एव न म टटक म न त रण स गठ, नवज ञ और प र द य नगक नवभ ग, 3

4 क लक र त उम र र व तनर न अर नर व यम य ग यत र वषम (आय म छ ट मन श न स र म न य ह ) र.5200/- र.20200/-, ग र ड र व तन र.2800(प ब -1) म ध यनमक नवज ञ य समत ल य पर क ष उत त णग और ककस म न यत प र प त स स स म द रण म न प म त क मर प र, अ और ऑफस ट नप रटटग क द वर ग क व यवह टरक अ भव, य क मर प र, य नप रटटग इत य कद म 5 वर ग क अ भव क स उत तरद य ह नसयत म गमग 5 वर ग क अ भव र व छन य य ग यत प र र र भक पदथथ पन क यम क अप क ष ए.वर व. क र लए र नद नवज ञ म स न तक न ग र और ऑफस ट न ग र फ द व र म न त र प र त प द म व यवह टरक अ भव अखखल भ रर त य स मयत क स र क लक र त 1) क मर, र ग ऑफस ट म, कम पप य टर न त ऑफस ट म एव अन य उपस क प र एव रख-रख व क स ह ग टटव, प र फ इत य कद क प रस त त कर 2) ऑफस ट म द रण अ भ ग एव उत प द क ग णत क ध य रख 3) म न त र म द रण नवभ ग क क यगप रण एव अन य स बद ध क यग 4) स कट प प रक क यग 5) अन य न यत क य क प र कर यह पद.वर व. उबर दर व र क र लए उपय क त नह प य गय ह 2.4 प र गथ स. ईआर-04 पद र वग करण ररवक त वर वभ ग उम र र व तनर न अर नर व यम य ग यत अ स सह यक स र न य क द र य स र व, ग र प स, अर जपवत रत, अनन सर चर व य 02 (01-अन & 01-अ.ज ) र ष ट र य एट स एव न म टटक म न त रण स गठ, नवज ञ और प र द य नगक नवभ ग, क लक र त र वषम (आय म छ ट मन श न स र म न य ह ) र.9300/- र.34,800/-, ग र ड र व तन र.4200(प ब -2) ककस म न यत प र प त नवश वनवद य य स भ ग अ व भ नवज ञ म स न तक त तर क उप न य समत ल य टटप पण: 1. अन य र प स स य ग य उम पम दव र क कर मच र चयन आय ग क नवव क न क र पर अहगत ओ म छट द ज सकत ह 2. यकद य क ककस भ रण म कर मच र चयन आय ग 4

5 र व छन य य ग यत प र र र भक पदथथ पन क यह र य ह कक अ स न त ज नतय और अ स न त ज ज नतय क सम द य स उ क न ए आरनक षत टरन य क भर क न ए आय नजत अ भवव उम पम दव र पय गप त स यय म ह ह त स घ क स व आय ग क नवव क न क र पर ऐस उम पम दव र क अ भव स स ब न त अहगत ओ म छ ट द ज सकत ह ककस अ स /न क षण/व ज ञ न क अ व सरक र म न त रण स गठ म क यग कर क अ भव अखखल भ रर त य स मयत क स र क लक र त क यम क अप क ष ए (क) नवनभन न य ज ओ पर ज.आई.एस. ट ब स क त य र कर म अ स.वर व. क र लए र नद (ख) (ग) (घ) (ङ) ( ) (छ) अन क र एव व ज ञ न क अन क र क सहय ग द स गठ म भ -स न क तक क क क य गन वय सद एव न ज ट श र त स स न क आ कड स ग रह कर कन ष ठ कमग टरय क क यग क पयगव क षण कर ज.आई.एस., म न त रण, स द र स व द एव स ब न त क ष त र म ह रह आ न क नवक स पर जर रख एव इ क ष त र म नव र ज ञ क नवकनसत कर न यत क यग क र प म ऑ ई स व म सहय ग द एव व ब ट क नवक स कर अन य न यत क य क प र कर य पद क ल ओएच (ओए & ओएल) एर व एचएच (प ड ) उबर दर व र क र लए उपय क त प य गय ह 2.5 प र गथ स. ईआर-05 पद र वग करण स र न य क द र य स र व, ग र प ब, अर जपवत रत, अनन सर चर व य ररवक त 01 ( अन ) वर वभ ग क हद रय भ षज प रय ग ल, थर व थ य एर व पररर व र कल य ण र त र लय, क लक र त उम र र वषम (आय म छ ट मन श न स र म न य ह ) र व तनर न र.9300/ /-, ग र ड र व तर र.4200/- (प ब -2) अर नर व यम य ग यत र व छन य य ग यत culifr fokku rfkk रस यन स त र वर वषय सहहत वर वज ञ न र थन तक हडग र क उप र ध vfkok ch-qkekz क ई र व छन य य ग यत नह ह प र र र भक पदथथ पन अखखल भ रर त य स मयत क स र क लक र त क यम क अप क ष ए 1. आध र नक ज र वन रक षक फ र मक वपयल एर व न न फ र मक वपयल औषर धय एर व फ र मथय हटकल उत प द क नर व नतर वर वश ल षण त र क तकन क एर व 5

6 जहटल उपकरण द व र वर वश ल षण एर व ज च करन 2. वर वभ ग य ध क यम र भ ग ल न 3. वर वर भन न औषर धय क र नक सन दभ क बन न, उनक र र र व एर व र नक करण करन 4. उपकरण क र प कन एर व र नक पररच लन प रह य ओ क बन न र सह यत करन.वर व. क र लए र नद य पद क ल ओएच (ओएल) एर व एचएच (प ड ) उबर दर व र क र लए उपय क त प य गय ह 2.6 प र गथ स. ईआर-06 पद र वग करण सह यक रस यनज ञ स र न य क द र य स र व, ग र प ब, अर जपवत रत, अनन सर चर व य ररवक त 02 ( 01-अन & 01-अवपर व ) वर वभ ग क हद रय भ षज प रय ग ल, थर व थ य एर व पररर व र कल य ण र त र लय, क लक र त उम र र व तनर न अर नर व यम य ग यत र वषम (आय म छ ट मन श न स र म न य ह ) र.9300/ /-, ग र ड र व तर र.4200/- (प ब -2) रस यन स त र वर वषय सहहत वर वज ञ न र थन तक हडग र क उप र ध. र व छन य य ग यत वर वज ञ न र थन त क त त र (M.Sc.) हडग र क उप र ध क स थ भ षज वर वश ल षण क ज ञ न प र र र भक पदथथ पन अखखल भ रर त य स मयत क स र क लक र त (पख म ब ग ल) क यम क अप क ष ए 1. आध र नक ज र वन रक षक फ र मक वपयल एर व न न फ र मक वपयल औषर धय एर व फ र मथय हटकल उत प द क नर व नतर वर वश ल षण त र क तकन क एर व जहटल उपकरण द व र वर वश ल षण एर व ज च करन 2. वर वभ ग य ध क यम र भ ग ल न 3. वर वर भन न औषर धय क र नक सन दभ क बन न, उनक र र र व एर व र नक करण करन 4. उपकरण क र प कन एर व र नक पररच लन प रह य ओ क बन न र सह यत करन.वर व. क र लए र नद य पद क ल ओएच (ओएल) एर व एचएच (प ड & ड ) उबर दर व र क र लए उपय क त प य गय ह 2.7 प र गथ स. ईआर-07 पद सह यक ज र व रस यनज ञ 6

7 र वग करण स र न य क द र य स र व, ग र प ब, अर जपवत रत, अनन सर चर व य ररवक त 02 ( 01-अन & 01-अवपर व ) वर वभ ग क हद रय भ षज प रय ग ल, थर व थ य एर व पररर व र कल य ण र त र लय, क लक र त उम र र व तनर न अर नर व यम य ग यत र वषम (आय म छ ट मन श न स र म न य ह ) र.9300/ /-, ग र ड र व तर र.4200/- (प ब -2) रस यन स त र वर वषय सहहत वर वज ञ न र थन तक हडग र क उप र ध र व छन य य ग यत ज -रस यन स त र वर वषय सहहत वर वज ञ न र थन त क त त र (M.Sc.) य सर त ल ल हडग र क उप र ध. प र र र भक पदथथ पन अखखल भ रर त य स मयत क स र क लक र त (पख म ब ग ल) क यम क अप क ष ए 1. आध मनक ज न रक षक फ म थक वपयल ए न न फ म थक वपयल औषमधय ए फ म थस य दटकल उत प क न नर तम व श ल षण त मक र तकन क ए जदटल उपकरण द व र व श ल षण ए ज च करन 2. व भ ग य श ध क यथ म भ ग ल न 3. व मभन न औषमधय क म नक सन भ क बन न, उनक रखरख ए म नक करण करन 4. उपकरण क म प कन ए म नक पररच लन प रद य ओ क बन न म सह यर त करन.वर व. क र लए र नद य पद क ल ओएच (ओएल) एर व एचएच (प ड ) उबर दर व र क र लए उपय क त प य गय ह टटप प ण: उपर क त ररवक तय म ग करन ल क य थलय द व र कमथच र चयन आय ग (प क ष त र) म ररप टथ क ह ई ररवक तय ह यद, दकस क रण श, म ग करन ल क य थलय उन ररवक तय क पस ल र त ह, र त कमथच र चयन आय ग (प क ष त र) खजम पम र नह ह ग 7

8 3. प रय क त स खक षम य क.च.आ. कर मच र चयन आय ग, र र त र लय, वर व वर वभ ग, क क य मलय, आई प ओ इ हडयन प थटल आडमर, क.भ..हट. क द र य भत ल क हटकट, आय आय स र, र व.र. र व तनर न, अ.य. अर नर व यम य ग यत, र व.य. र व छन य य ग यत, प र.त. प र र र भक त न त, अ.भ.स.द. अज ल भ रत य स र व द र यत र व, क.अ. : क यम अप क ष ए, अन. अन रजक षत, ज जनरल, अ.वप.र व. अन य वपछड र वगम, अ.ज अन स र चत ज र त, अ.ज.ज. अन स र चत जनज र त, भ.प.स. भ तप र वम स र नक, र ररक वर वकल ग, अ.वर व अजथथ वर वकल ग, ब.वर व बर धर वर वकल ग, द.वर व. द व वर वकल ग, स ज स ई स न रल गर वमनर ट र सवर वर लयन एब ल य, अ.स.उ. अन य स र व रत उबर दर व र, ल.न. ल ग नह, न हटस पर क ष क न हटस हदन क क र जग र सर च र र प रक र त 4. र ष ट र यर त /न गररकर त अभ य थ य त (क) भ रत क न गररक ह, य (ख) न प ल क प रज ह, य (ग) भ ट न क प रज ह, य (घ) र तब बत रण थ ह, ज भ रत र थथ य र प स बसन क इच छ स 1 जनर वर, 1962 स पहल भ रत र आ गय ह, य (ङ) भ रत य र ल क ऐस व यवक त ह, जजसन भ रत र थथ य र प स रहन क इच छ स प हकथत न, बर म, श र ल क, प र व अफ र क द क न य, य ग ड, स य क त गणर ज य त ज र नय (भ तप र वम ट क र नक एर व ज ज ब र), ज वबय, र ल र व, ज यर, इथ वपय और वर वयतन र स प रर वजमन हकय ह ब त हक उपर क त ( ), (ग), (घ) तथ (ड) श र जणय क अभ यथ ऐस व यवक त ह ग जजसक पक ष र भ रत सरक र द व र प त रत प रर णपत र ज र हकय ज च क ह ऐस अभ यथ क, जजसक र र ल र प त रत क प रर णपत र आर वश यक ह उस पर क ष र प रर व हदय ज सकत ह, परन त र नय वक त क प रथत र व भ रत सरक र द व र आर वश यक प त रत प रर णपत र ज र करन क ब द ह हदय ज एग 5. पर क ष श ल क य श ल क, क र वल क न द र य भत ल क हटकट (क.भ..हट.) क र ध यर स क र वल र.50/- (पच स र पय र त र) यह स चन क अन च छ द-9 र हदए गए त क प र करन पर ह 8

9 अन स र चत ज र त, अन स र चत जनज र त, र ररक र प स वर वकल ग, भ तप र वम स र नक एर व र हहल ओ क द य ल क क छ ट र र ल ग. पर क ष श ल क क भ गर त न क र तर क यह स चन क अन च छ द-10(ए.) र हदए गए ह 6. आ न पत र क ग रहण करन क अ मर तम मर तमर र तर आ न पत र क ग रहण करन क पर त ए. आ न पत र क ग रहण करन क अ मर तम मर तमर (i) आर व दन पत र क ग रहण करन क अ र तर र तर थ हदन क (स य 5 बज तक) (ii) असर, र घ लय, अर ण चल प रद, र र ज रर, र जणप र, न ग ल ण ड, वत रप र, र सजककर, जबर एर व कश र र, ल ह र एर व थप ट जजल तथ हहर चल प रद क चबब जजल क उप प रय ग, अण डर न एर व र नक ब र द व प, लक षद व प र र नर व स करन र व ल अभ यर थमय क र लए आर व दन पत र क ग रहण करन क सर र प त/अ र तर र तर थ हदन क (स य 5 बज ) ह ग इस क ष त र क उबर दर व र र नज त र प स आर व दन भर ज न र व ल र लफ फ क ऊपर र ट अक षर र ररर ट एररय र ल ब. पर त जह आ न पत र भ जन ह : जजस र लफ फ र आर व दन भ ज ज रह ह उस पर बड अक षर र इस प रक र र ल ह न च हहए- चयन पद पद क र लए आर व दन; पद क र वगम स यय : ईआर ; वर वज ञ पन स : ईआर- और इस पत पर भ ज द जजय - क षत र य मन शक, कमथच र चयन आय ग (प.क ष.), मनज म प ल स, प रर म एम.एस.ओ. भ न (8 र तल) 234/4, ए ज स ब स र ड, क लक र त हट पण अभ यर थमय क यह सल ह द ज त ह हक र व आर व दन पत र अ र तर र तर थ स क फ सर य पहल ह ड क द व र भ ज द त हक यह अ र तर र तर थ और सर य तक कर मच र चयन आय ग (प.क ष.), र पह च ज ए हकस भ पररजथथर त र अ र तर र तर थ और सर य क ब द प र प त ह ए आर व दन पत र क थर व क र नह हकय ज एग 7. प क मलए अमन यथ य ग यर त i. अर नर व यम य ग यत मनध थररर त करन क मनण थयक मर तमर इस स चन क अन च छ द 6(ए)(i) र द ह ई इस स चन र हदए गए आर व दन पत र क ग रहण करन क अ र तर र तर थ क आध र र नकर ii. र गन ज एग अलग-अलग पद क र लए अलग-अलग अर नर व यम य ग यत ए इस स चन क अन च छ द 2 र द ह ई ह 9

10 iii. iv. = ÉÒnù ÉÉ úéå EòÉä ªÉ½þ ºÉ±Éɽþ ÊnùªÉÉ VÉÉiÉÉ ½èþ ÊEò ɽþ इस स चन क अन च छ द 6(ए)(i) {É ú ÊnùB MÉB +É ÉänùxÉ {ÉjÉÉå EòÉä OɽþhÉ Eò úxéä EòÒ +ÆÊiÉ É ÊiÉÊlÉ ªÉÉ =ºÉºÉä {ɽþ±Éä {ÉnùÉå Eäò +ÊxÉ ÉɪÉÇ ªÉÉäMªÉiÉÉ É{iÉ Eò åú* अर नर व यम जक षक य ग यत क ड एर व जक षक य ग यत क र लय वर वषय क ड इस स चन क पररर -XII एर व पररर -XIII र द ह ई ह v. =xé {ÉnùÉå ½äþiÉÖ VɽþÉÆ ÊEòºÉÒ Ê É Éä¹É IÉäjÉ/+xÉÖ ÉɺÉxÉ Éå Ê ÉÊxÉÌnù¹]õ + ÉÊvÉ Eäò +xéö É É (EXPERIENCE) EòÉä +ÊxÉ ÉɪÉÇ ªÉÉäMªÉiÉÉ Eäò ü{é Éå nù ÉÉǪÉÉ MɪÉÉ ½èþ = ÉÒnù ÉÉ úéå EòÉä =ºÉ IÉäjÉ/+xÉÖ ÉɺÉxÉ Éå +{ÉxÉä nùé Éä EòÒ {ÉÖι]õ Éå É ÉÉhÉ{ÉjÉ आय ग द व र स चन क पररर -XIII र र नध मररत प र र प र सक षर प र र धक र VÉ ÉÉ Eò úxéé SÉÉʽþB* vi. {Énù ÊVÉxÉEäò ʱÉB +ÊxÉ ÉɪÉÇ ªÉÉäMªÉiÉÉ+Éå Eäò ü{é Éå ºÉÆ ÉÆÊvÉiÉ ÉɹÉÉ Éå É ÉÒhÉiÉÉ +É É ªÉEò ½þÉä =ºÉEòÉ iééi{éªéç ½èþ ÊEò = ÉÒnù ÉÉ ú xéä =ºÉ ÉɹÉÉ Éå ÉèÊ]ÅõEò ºiÉ ú iéeò + É ªÉ {ÉgøÉ<Ç EòÒ ½þÉä +Éè ú ºÉÆ ÉÆÊvÉiÉ ÉɹÉÉ Eäò ÉèÊ]ÅõEò Éå xé {ÉgøÉB VÉÉxÉä EòÒ ÎºlÉÊiÉ Éå =Hò ÉɹÉÉ = ÉÒnù ÉÉ ú EòÒ ÉÉiÉÞ- ÉɹÉÉ + É ªÉ ½þÉäxÉÒ SÉÉʽþB +lé ÉÉ =ºÉä =ºÉ ÉɹÉÉ EòÉ "EòɪÉÇEòÉ úò YÉÉxÉ" ½þÉäxÉÉ SÉÉʽþB ÊVɺÉEäò ÉÉ äú Éå Eò ÉÇSÉÉ úò SɪÉxÉ +ɪÉÉäMÉ uùé úé ÊxÉhÉÇªÉ Ê±ÉªÉÉ VÉÉBMÉÉ* vii. यहद उबर दर व र य द र व कर हक उनक जक षक य ग यत र नध मररत अर नर व यम य ग यत सर त ल य (EQUIVALENT) ह, त य उबर दर व र क जज़बर द र ह हक जह स उन ह न जक षक य ग यत प र प त क ह उस अन र हदत स थथ न क र लए भ रत सरक र द व र ज र आर वश यक दथत र व ज़ जर कर, अन यथ उनक आर व दन रद कर हदय ज एग viii. = ÉÒnù ÉÉ úéå क उनक आर व दन क स थ, हकस र न यत प र प त Ê É ÉÊ ÉtɱɪÉ/ºÉƺlÉÉ/ ÉÉäbÇ स =xéeäò ÉèÊIÉEò ªÉÉäMªÉiÉÉ iéléé प र प त अ क क % (percengtage of Marks), =xéeäò +ɪÉÖ ºÉä ºÉ ÉÊvÉiÉ {Égäø VÉÉxÉä ªÉÉäMªÉ ºÉ ÉÒ, = ÉÒnù ÉÉ ú +{ÉxÉä uùé úé +xéö É ÉÉÊhÉiÉ É ÉÉhÉ {ÉjÉÉåÇ क जर करन ह ग +xªéléé =xéeòò = ÉÒnù ÉÉ úò EòÉä ºÉ úºé úò iééè ú {É ú ªÉÉ ÉiÉÔ ÉÊGòªÉÉ Eäò ÊEòºÉÒ ÉÒ SÉ úhé Éå +º ÉÒEÞòiÉ Eò ú ÊnùªÉÉ VÉÉBMÉÉ* ix. + ªÉlÉÔ EòÉä ºÉÉIÉÉiEòÉ ú/ ªÉÊHòi É {É úòiéé/ ÊxÉ{ÉÖhÉiÉÉ {É úòiéé Éå ÉÖ±ÉÉxÉä {É ú =ºÉÒ ºÉ ÉªÉ ÉÚ±É É ÉÉhÉ {ÉjÉÉå/ nùºiéé ÉäVÉ (ORIGINAL CERTIFICATES/DOCUMENTS) EòÉä {Éä É Eò úxéò ½þÉäMÉÒ, +xªéléé =xéeòé = ÉÒnù ÉÉ úò EòÉä =ºÉÒ ºÉ ÉªÉ ªÉÉ ÉiÉÔ ÉÊGòªÉÉ Eäò ÊEòºÉÒ ÉÒ SÉ úhé Éå +º ÉÒEÞòiÉ Eò ú ÊnùªÉÉ VÉÉBMÉÉ* x. इस स ब ध र अन य वर वर वरण ह त न र तक सतकम त स इस स चन क सभ अन च छ द क द न ट: र नर व स स धन वर वक स र त र लय क अन स र र क त वर वश ववर वद य लय /द रथथ र क ष पद र त क र ध यर स प र प त हडग र द रथथ र क ष पररषद, भ रत सरक र स र न यत प र प त ह न च हहए तदन स र, जब तक यह हडग र उस अर वर ध क र लए र न यत प र प त नह ह त,जजसर हक अभ यथ न स गत य ग यत प र प त क ह,त उस जक षक य ग यत क प रय जन स थर व क र नह हकय ज एग 8. आय -स म, ऊपर आय स म क छ ट और ऊपर आय स म क छ ट क प ब ए. आय स म मनध थररर त करन क मनण थयक मर तमर इस स चन क अन च छ द 6(ए)(i) र हदए गए आर व दन पत र क ग रहण करन क अ र तर र तर थ क आध र र नकर र गन ज एग 10

11 ब. आय स म अलग-अलग पद क र लए अलग-अलग आय -स र इस स चन क अन च छ द-2 र द गई ह न ट: आय क प रर ण पत र स उबर दर व रगण न ट कर हक आर व दन प करन हक त र पर र हरकय ल न अथर व सर कक ष पर क ष क प रर ण पत र (क र वल CERTIFICATE, न क ADMIT CARD) य सर कक ष प रर ण- पत र र र लवपबद जन र र तर थ ह आय ग द व र ग र ह य ह ग और ब द र पररर वतमन क र लए हकस आर व दन पत र पर न त वर वच र हकय ज एग और न थर व क र हकय ज एग यहद उबर दर व र द व र उनक आर व दन क स थ यह दथत र व ज़ / प रर णपत र प रथत त नह हकए ज त त उनक उबर दर व र क सरसर त र पर य भत प रह य क हकस भ चरण र अथर व क त कर हदय ज एग ऊपर आय स म क छ ट यह न हटस क प र -9 क टबसम एण ड क हड न क प र करन पर ह ऊपर आय स र क छ ट र नबनर लज त उप य स य ग य उबर दर व र क र र ल ग तथ यह छ ट प र -8(ड ) र हदय ह य ऊपर आय स र क यह छ ट क प ब द क तहत ह ग ऊपर आय स र क छ ट, अब दनपत र क क लर -12 पर र गन पर ह र र ल ग तथ क लर पर सह श र ण क ड (CATEGORY CODE) भरन पर ह र र ल ग श र ण क ड (CATEGORY CODE) इस स चन क पररर -XII एर व पररर -X र द ह ई ह श र ण ऊपर आय स म म स क र त छ ट श र ण अ.ज./अ.जज. अ.वप. श.व. श.व.+अ.वप.. श.व.+ अ.ज./अ.जज. भ र तप थ स मनक (स म न य/अन रखक षर त) भ.प.स. (अवप ) ग र प ब र तर ग र प स प क मलए ऊपर आय स म म स क र त छ ट 5 षथ 3 षथ 10 षथ 13 षथ 15 षथ अ मर तम मर तमर पर स र तव क उम र म स क गई मममलट र सव थस घट न क ब 03 षथ अ मर तम मर तमर पर स र तव क उम र म स क गई मममलट र सव थस घट न क ब 06 षथ (3 षथ + 3 षथ) 11

12 ग र प ब प क मलए क न र सरक र मसव मलयन 5 षथ कमथच र.(स म न य/अन रखक षर त) खजन ह न अ मर तम मर तमर र तक कम स कम 3 ष क मनयममर त ए सर तर त स प र न क ह क न र सरक र मसव मलयन कमथच र 08 (5+ 3) षथ (अवप )खजन ह न अ मर तम मर तमर र तक कम स कम 3 ष क मनयममर त ए सर तर त स प र न क ह स न ट रल ग म ट मसव मलयन एम पपल य 10 (5+5) षथ (अ.ज./अ.ज.ज.) खजन ह न अ मर तम मर तमर र तक कम स कम 3 ष क मनयममर त ए सर तर त स प र न क ह ग र प स प क मलए क न र सरक र मसव मलयन कमथच र 40 षथ क उम र र तक (स म न य/अन रखक षर त) खजन ह न अ मर तम मर तमर र तक कम स कम 3 ष क मनयममर त ए सर तर त स प र न क ह क न र सरक र मसव मलयन कमथच र 43 षथ क उम र र तक (अवप )खजन ह न अ मर तम मर तमर र तक कम स कम 3 ष क मनयममर त ए सर तर त स प र न क ह (क.प.स. म उ.मन. क छ ड कर) क न र सरक र मसव मलयन कमथच र 45 षथ क उम र र तक (अ.ज./अ.ज.ज.) खजन ह न अ मर तम मर तमर र तक कम स कम 3 ष क मनयममर त ए सर तर त स प र न क ह (क.प.स. म उ.मन. क छ ड कर) उम पम र ज आम र त र पर जम पम ए कश म र 5 षथ र ज य क मन स रह च क ह (अन रखक षर त/स म न य) उम पम र ज आम र त र पर जम पम ए कश म र 8 षथ र ज य क मन स रह च क ह (अ.वप..) उम पम र ज आम र त र पर जम पम ए कश म र 10 षथ र ज य क मन स रह च क ह (अ.ज./अ.जज.) व ध /र तल कश मदहल /क न न र त र पर स ब ध 35 षथ क उम र र तक व च छ कर च क मदहल ज प नथव दहर त न ह (स म न य/अन रखक षर त) 12

13 व ध /र तल कश मदहल /क न न र त र पर स ब ध व च छ कर च क मदहल ज प नथव दहर त न ह (अ.वप..) व ध /र तल कश मदहल /क न न र त र पर स ब ध व च छ कर च क मदहल ज प नथव दहर त न ह (अ.ज./अ.जज.) रक ष क ममथक, ज दकस सर श स स घषथ क र न अर उप ग रस र त इल क म फ ज क रथ ई क र न अशक त ह ए र तर उसक पररण मस र प न कर स मनम थक त ह ए ह (स म न य/अन रखक षर त) रक ष क ममथक, ज दकस सर श स स घषथ क र न अर उप ग रस र त इल क म फ ज क रथ ई क र न अशक त ह ए र तर उसक पररण मस र प न कर स मनम थक त ह ए ह (अ.वप..) रक ष क ममथक, ज दकस सर श स स घषथ क र न अर उप ग रस र त इल क म फ ज क रथ ई क र न अशक त ह ए र तर उसक पररण मस र प न कर स मनम थक त ह ए ह (अ.ज./अ.जज.) अन य बगथ 38 षथ क उम र र तक 40 षथ क उम र र तक 5 षथ 8(5+3) षथ 10(5+5) षथ सर य-सर य पर ज र हकय गय भ रत सरक र क आद न स र ह ग ý ड. ऊपर आय स म म छ ट क प ब आरखक षर त ग क मलए ऊपर आय स म म छ ट क ल उनह ररवक तय ह र त प र य ह ग ज उस गथ क मलए आरखक षर त ह यद आरखक षर त गथ क उम पम र उन प क मलए आ न करर त ह ज अन रखक षर त क मलए ह उन ह ऊपर आय आय स म म छ ट प र नह ह ग पर र त यद श र ररक र प स व कल ग उम पम र उन प क मलए आ न करर त ह ज अन रखक षर त गथ क मलए ह,र तर प श र ररक र प स व कल ग क मलए मचखन हर त दकए गए ह र त ऊपर आय स म म छ ट क हक र ह ग 9. +ɪÉÖ-ºÉÒ ÉÉ EòÒ UÚô]õ, {É úòiéé Eäò ÉÖ±Eò EòÒ UÚô]õ, +É úiéhé +Éè ú EòÉä<Ç ÉÒ ºÉÖÊ ÉvÉÉ {ÉÉxÉä EòÉ ÉiÉÇ ए. +xéöºéúêséié VÉÉÊiÉ/+xÉÖºÉÚÊSÉiÉ VÉxÉVÉÉÊiÉ = ÉÒnù ÉÉ úéå Eäò ʱÉB: i. ¹ãõÀã -2 ½ãò ¾ã ãã ãä ã ããããäà ã ¹ãÀãè ãã¾ãì Ôããè½ãã ½ãò ããä ã ãš Ôãñ ããä ã ãš 5 ÌãÓãà ã ãš œî ÖãñØããè, ¾ããäª ã¼¾ã ããê ã ãìôãîãäþã ã ãããä ã ã ãìãã ã ãìôãîãäþã ã ã ã ãããä ã Ñãñ ããè ãšã Öãñ, ããñ * 13

14 ii. iii +ɪÉÖ-ºÉÒ ÉÉ EòÒ UÚô]õ, {É úòiéé Eäò ÉÖ±Eò EòÒ UÚô]õ, +É úiéhé +Éè ú EòÉä<Ç ÉÒ ºÉÖÊ ÉvÉÉ ÉÉÆMÉxÉä ÉɱÉä +xéöºéúêséié VÉÉÊiÉ/+xÉÖºÉÚÊSÉiÉ VÉxÉVÉÉÊiɪÉÉå Eäò = ÉÒnù ÉÉ úéå EòÉä, <ǺÉÒ xééäê]õ É Eäò {ÉÊ úê ɹ] - VII {É ú ÊnùB MÉB ÉÉ ü{é Éå ºÉIÉ É ÉÉÊvÉEòÉ úò [COMPETENT AUTHORITY](Annexure-I näùjééä) ºÉä ÊxÉvÉÉÇÊ úié É ÉÉhÉ{ÉjÉ +É ÉänùxÉ {ÉjÉ Eäò ºÉÉlÉ + É ªÉ {Éä É Eò åú * ã ¾ã ãã ã ãã/ ã ã ãã ãšãè ãäô ããä ã ãšñ ã ãšñ ªãÌãñ ãšãñ ÔÌããè ãšãà ãöãèâ ãä ãš¾ãã ãã Øãã ã ãã ã ãšñ ããìãñª ã ¹ã ããñâ ãšñ ºããÀñ ½ãñâ ñôãã Ôã½ã ãã ãã Øãã ½ãã ããñ ãä ãš Ìãñ Ôãã½ãã ¾ã ( ã ãã) Ñãñ ããè ãšñ ã¼¾ã ããèã Öãñâ ý +ɪÉÖ-ºÉÒ ÉÉ EòÒ UÚô]õ, {É úòiéé Eäò ÉÖ±Eò EòÒ UÚô]õ, +É úiéhé +Éè ú EòÉä<Ç ÉÒ ºÉÖÊ ÉvÉÉ ÉÉÆMÉxÉä ÉɱÉä +xéöºéúêséié VÉÉÊiÉ/+xÉÖºÉÚÊSÉiÉ VÉxÉVÉÉÊiɪÉÉå Eäò = ÉÒnù ÉÉ úéå यह स र नज त कर क, आर व दन पत र क ग रहण करन क अ र तर र तर थ तक, उनक /उनक सर द य भ रत सरक र क द व र अन र हदत ह *परन त इस स दभम र सर य-सर य पर आय ग द व र +xéöºéúêséié VÉÉÊiÉ/+xÉÖºÉÚÊSÉiÉ VÉxÉVÉÉÊiɪÉÉå Eäò = ÉÒnù ÉÉ úéå क हहत Éå र लए MÉB र नणमय सर वमद ल ग ह ग * अलग र ज य क र लए भ रत सरक र क द व र अन र हदत +xéöºéúêséié VÉÉÊiÉ क अ तगमत, सर य पर स स र धत, सर द य क वर वर वरण भ रत सरक र क स र जजक न य य र त र लय क Éä É-ºÉÉ<] {É ú उपलब ध ½èþ* [ अलग र ज य क र लए भ रत सरक र क द व र अन र हदत +xéöºéúêséié VÉxÉVÉÉÊiÉ क अ तगमत, सर य पर स स र धत, सर द य क वर वर वरण भ रत सरक र क जन ज त य क यम र त र लय क Éä É-ºÉÉ<] {É ú उपलब ध ½èþ* [ ] 14

15 iv. ªÉÉjÉÉ ÉkÉÉ: Eäò É±É ºÉÉIÉÉiEòÉ ú Eäò ʱÉB ÉÖ±ÉÉB MÉB +xéöºéúêséié VÉÉÊiÉ/+xÉÖºÉÚÊSÉiÉ VÉxÉVÉÉÊiÉ Eäò = ÉÒnù ÉÉ úéå EòÉä ºÉ úeòé ú Eäò +Énäù ÉÉå Eäò +xéöºéé ú ªÉÉjÉÉ ÉkÉÉ ÊnùªÉÉ VÉÉBMÉÉ* ºÉÉIÉÉiEòÉ ú Eäò ʱɪÉä ÊxÉvÉÉÇÊ úié ÊnùxÉ EòÉä UôÉäc Eò ú ªÉÊnù +xªé ÊEòºÉÒ ÊnùxÉ ÊxÉ{ÉÖhÉiÉÉ {É úòiéé/ºgòòëxémé {É úòiéé ʱɪÉÉ VÉÉªÉ iééä =ºÉEäò ʱÉB EòÉä<Ç ªÉÉjÉÉ ÉkÉÉ xé½þó ÊnùªÉÉ VÉÉBMÉÉ* ब. +xªé Ê{ÉUôb Ò ÉMÉÇ = ÉÒnù ÉÉ úéå Eäò ʱÉB i. ¹ãõÀã -2 ½ãò ¾ã ãã ãä ã ããããäà ã ¹ãÀãè ãã¾ãì Ôããè½ãã ½ãò ããä ã ãš Ôãñ ããä ã ãš 3 ÌãÓãà ã ãš œî ÖãñØããè ¾ããäª ã¼¾ã ããê ãšããä½ãã ãš Ìãâ ¹ãÆãäÍãàã ã ãäìã¼ããøã ãšñ ãäª ããâ ãš ãšñ ãšã¾ãããêã¾ã ãã¹ã ã Ôãâ /2/95-Ô ãã.( ÔãÔããè ãè) ã ãã ƒôã½ãò ºã㪠½ãò Öì ÔãâÍããñ ã ããò ãšñ ã ãìôããà ããä¹ãìã Ôãñ Ôãâºãâãä ã ã Öõ ããñ ý ãä ¹¹ã ããè : ãã¾ãì ½ãò œî Ìãâ ããààã ã ãñš द द ;ã Ôãñ ã ¾ã ãä¹ãœü ã ÌãØãà ( ããä¹ãìã) ãšã ãã ¹ã¾ãà ããä¹ãìã Ñãñ ããè ãñš ã ̾ããä ã ã¾ããò Ôãñ ÖãñØãã ããñ Ôã½ã¾ã-Ôã½ã¾ã ¹ãÀ ÔãâÍããñãä ã ã, ãšããä½ãã ãš Ìãâ ¹ãÆãäÍãàã ã ãäìã¼ããøã, ¼ããÀ ã ÔãÀ ãšãà ãñš ãäª ããâ ãš ãñš ãšã. ãã.ôãâ /22/93- Ô ãã.( ÔãÔããè ãè) ãñš ãö ã ÔãâÍããñãä ã ã "Ôã½¹ã ã ÌãØãÃ( ãšãè½ããè Êãñ¾ãÀ)" Ôãñ Ôãâºãâãä ã ã ãöãé Öõ ý ii ii iii. +ɪÉÖ-ºÉÒ ÉÉ EòÒ UÚô]õ, +É úiéhé +Éè ú EòÉä<Ç ÉÒ ºÉÖÊ ÉvÉÉ ÉÉÆMÉxÉä ÉÉ±É ããä¹ãìã Ñãñ ããè ãšñ ã ãøãã ã ã¼¾ã ããê ããñ ãšãè½ããè Êãñ¾ãÀ ½ãò ãöãé ãã ãñ, Öò <ǺÉÒ xééäê]õ É Eäò {ÉÊ úê ɹ] - VIII {É ú ÊnùB MÉB ÉÉ ü{é Éå ºÉIÉ É ÉÉÊvÉEòÉ úò [COMPETENT AUTHORITY] (Annexure-I näùjééä) ºÉä ÊxÉvÉÉÇÊ úié É ÉÉhÉ{ÉjÉ +É ÉänùxÉ {ÉjÉ Eäò ºÉÉlÉ + É ªÉ {Éä É Eò åú * ओह यह स र नज त कर क उनक /उनक सर द य, आर व दन पत र क ग रहण करन क अ र तर र तर थ तक, अलग - अलग र ज य क र लए भ रत सरक र क अन र हदत CENTRAL LIST OF OBC र अ तगमत ह [क पय सर य- सर य पर स स र धत, भ रत सरक र क स र जजक न य य और अर धक ररत र त र लय क हदन क क स कल प स.12011/68/93-ब.स.स. (स.), ज क भ रत सरक र क गज़ट क अस ध रण, भ ग-I, अन भ ग-I, स.186 पर हदन क र प रक र त ह ई ह ]* और बह यह भ स र नज त कर क उनक /उनक प रर णपत र इस न हटस क अन स र ह ज र हकय गय ह * बह यह भ स र नज त कर क उनक /उनक ओह प रर णपत र,, स चन क अन च छ द 6(ए)(i) र हदए गए आर व दन पत र क ग रहण करन क अ र तर र तर थ स त न स ल प र न नह ह * ã ¾ã ãã ã ãã/ ã ã ãã ãšãè ãäô ããä ã ãšñ ã ãšñ ªãÌãñ ãšãñ ÔÌããè ãšãà ãöãèâ ãä ãš¾ãã ãã Øãã ã ãã ã ãšñ ããìãñª ã ¹ã ããñâ ãšñ ºããÀñ ½ãñâ ñôãã Ôã½ã ãã ãã Øãã ½ãã ããñ ãä ãš Ìãñ Ôãã½ãã ¾ã ( ã ãã) Ñãñ ããè ãšñ ã¼¾ã ããèã Öãñâ ý उन ह आय छ ट एर व आरक षण क ल भ उठ न क र लए पररर ष ठ-IV क अन स र घ षण (DECLARATION) पत र जर करन ह ग ããä¹ãìã Ñãñ ããè ãšñ ã ãøãã ã ã¼¾ã ããê ãš ñ ãšãè½ããè Êãñ¾ãÀ ½ãò ãöãé ह न क मनण थयक मर तमर इस स चन क अन च छ द 6(ए)(i) र हदए गए आर व दन पत र क ग रहण करन क अ र तर र तर थ क आध र 15

16 iv. र नकर र गन ज एग +ɪÉÖ-ºÉÒ ÉÉ EòÒ UÚô]õ, {É úòiéé Eäò ÉÖ±Eò EòÒ UÚô]õ, +É úiéhé +Éè ú EòÉä<Ç ÉÒ ºÉÖÊ ÉvÉÉ ÉÉÆMÉxÉä ÉɱÉä ããä¹ãìã Ñãñ ããè ãšñ ã ãøãã ã ã¼¾ã ããê ããñ ãšãè½ããè Êãñ¾ãÀ ½ãò ãöãé ãã ãñ, यह स र नज त कर क, आर व दन पत र क ग रहण करन क अ र तर र तर थ तक उनक /उनक सर द य भ रत सरक र क द व र अन र हदत ह * अलग र ज य क र लए भ रत सरक र क द व र अन र हदत ããä¹ãìã Ñãñ ããè क अ तगमत, सर य पर स स र धत, सर द य क वर वर वरण भ रत सरक र क स र जजक न य य और अर धक ररत र त र लय क अध न Backward Classes) क Éä É-ºÉÉ<] {É ú उपलब ध ½èþ* र ष ट र य वपछड र वगम आय ग (National Commission for [ ] स. ÉÉ úòê úeò Ê ÉEò±ÉÉÆMÉ ( ÉÉ.Ê É.) (ÍããÀãèãäÀ 㚠¹ã Ôãñ ãäìã ãšêããâøã ̾ããä ã ã) [+.Ê É. É.Ê É. où.ê É.] = ÉÒnù ÉÉ úéå Eäò ʱÉB i. ¹ãõÀã -2 ½ãò ¾ã ãã ãä ã ããããäà ã ¹ãÀãè ãã¾ãì Ôããè½ãã ½ãò ããä ã ãš Ôãñ ããä ã ãš 10 ÌãÓãà ã ãš œî ÖãñØããè ¾ããäª ã¼¾ã ããê ÍããÀãèãäÀ 㚠¹ã Ôãñ ãäìã ãšêããâøã ̾ããä ã ã Öõ ããñ ý ã ãã/ ã ã ãã/ ããä¹ãìã ãšñ ã ã¼¾ããä ãã¾ããò ãšñ ãäêã ããñ ÍããÀãèãäÀ 㚠¹ã Ôãñ ãäìã ãšêããâøã ¼ããè Öö, ÍããÀãèãäÀ ãš ãäìã ãšêããâøã ãšñ ãäêã ã ãì½ãñ¾ã 10 ÌãÓããô ãšãè œî ããä ã ãš ã½ã œî ¹ã¾ãìà ã ã ¹ãõÀã -9.B (i) ããõà ¹ãõÀã -9. ÉÒ(i) ãšñ ãâ ãøãã ã ªãè ãã ãñ ÌããÊããè ãã¾ãì Ôããè½ãã ½ãò œî ãšñ ããä ããäà ã ã ÖãñØããè ý ii. ÉÉ úòê úeò Ê ÉEò±ÉÉÆMÉ Eäò = ÉÒnù ÉÉ ú ÊVɺÉEòÉ Ê ÉEò±ÉÉÆMÉiÉÉ 40% ªÉÉ =ºÉºÉä +ÊvÉEò ½þÉä ɽþ +ɪÉÖ- ºÉÒ ÉÉ EòÒ UÚô]õ, {É úòiéé Eäò ÉÖ±Eò EòÒ UÚô]õ, +É úiéhé +Éè ú EòÉä<Ç ÉÒ ºÉÖÊ ÉvÉÉ EòÉ ½þEònùÉ ú ½þÉäMÉÉ * iii. +ɪÉÖ-ºÉÒ ÉÉ EòÒ UÚô]õ, {É úòiéé Eäò ÉÖ±Eò EòÒ UÚô]õ, +É úiéhé +Éè ú EòÉä<Ç ÉÒ ºÉÖÊ ÉvÉÉ ÉÉÆMÉxÉä ÉɱÉä ÉÉ úòê úeò Ê ÉEò±ÉÉÆMÉ Eäò = ÉÒnù ÉÉ úéå EòÉä, <ºÉÒ xééäê]õ É Eäò {ÉÊ úê ɹ]õ-IX {É ú ÊnùB MÉB ÉÉ ü{é Éå ºÉIÉ É ÉÉÊvÉEòÉ úò [COMPETENT AUTHORITY] (Annexure-I näùjééä) ºÉä ÊxÉvÉÉÇÊ úié É ÉÉhÉ{ÉjÉ +É ÉänùxÉ {ÉjÉ Eäò ºÉÉlÉ + É ªÉ {Éä É Eò åú * ã ¾ã ãã ÍãããäÌã ãšãè ãäô ããä ã ãšñ ã ãšñ ªãÌãñ ãšãñ ÔÌããè ãšãà ãöãèâ ãä ãš¾ãã ãã Øãã ã ãã ã ãšñ ããìãñª ã ¹ã ããñâ ãšñ ºããÀñ ½ãñâ ñôãã Ôã½ã ãã ãã Øãã ½ãã ããñ ãä ãš Ìãñ Ôãã½ãã ¾ã ( ã ãã) Ñãñ ããè ãšñ ã¼¾ã ããèã Öãñâ ý iv. ÍãããäÌã ¹ãƽãã ã¹ã ã ãšãè ½ãÖ Ìã¹ãî ãã ããìãí¾ã ãš ãã B. ãä ã:íã ã ã ãã ¹ãƽãã ã ¹ã ã ãšñ ªÆ ã ãã Àã ¾ã ÔãÀ ãšãà ãàã ãäìããä ãìã ã ØããäŸ ã ãš ãäþããä ãš Ôãã ºããñ à ãàã ããàãè ãä ãš¾ãã ãã Øãã ý Àã ¾ã ÔãÀ ãšãà ãš½ã Ôãñ ãš½ã 3 ÔãªÔ¾ããñâ ãšã ãš ãäþããä ãš Ôãã ºããñ à ØããäŸ ã ãšà Ôã ãš ããè Öõ, ãä ã ã½ãñâ Ôãñ ãš½ã Ôãñ ãš½ã ãš ÔãªÔ¾ã Ôãâºã àãñ ã ãšã ãäìãíãñóã ã ÖãñØãã ý ÉÒ. ãä ã ã ãšãè ãä ã :Íã ã ã ãã ãô ãã¾ããè Öõ ã ãšã ¹ãƽãã ã ¹ã ã 5 ÌãÓãà ãšãè ãìããä ã ãšñ ãäêã ½ãã ¾ã ÖãñØãã ý ãöãúâ ãäìã ãšêããâøã ãã ãšãè ½ãã ãã ½ãò ¹ããäÀÌã ãã ã Öãñ ãñ ãšãè Ôãâ¼ããÌã ãã Öãñ ÌãÖãú ãäþããä ãš Ôãã ºããñ à ¹ãƽãã ã-¹ã ã ãšãè ½ãã ¾ã ãã ãšãè ãìããä ã ãšã ÊÊãñŒã ãšàñøãã ý ãä ã ã ãšãè ãä ã:íã ã ã ãã Ô ãã¾ããè ÖãñØããè, ã ãšñ ¹ãƽãã ã ¹ã ã ½ãñâ ¾ãÖ ½ãã ¾ã ãã 'Ô ãã¾ããè ' ªÍããÃà ãã Ôã ãš ããè Öõ ý ããìãñª ãš ãñš ã¼¾ããìãñª ã ¹ãÀ ãäþããä ãš Ôãã ºããñ à ½ãã½ãÊãñ ãñš Ôã¼ããè ã ¾ããò Ìãâ ¹ããäÀãäÔ ããä ã¾ããò ãšãñ ¾ãã ã ½ãò ÀŒã ãñ Öì ã¹ã ãñ ãä ã ãã¾ã ãšãè Ôã½ããèàãã ãšà Ôã ãš ãã Öõ ããõà ƒôã ½ãã½ãÊãñ ½ãò ÌãÖ ñôãñ ããªñíã ¹ãããäÀ ã ãšà Ôã ãš ãã Öõ ãõôãããä ãš ÌãÖ ãäþã ã Ôã½ã ãñ ý ºÉÒ. ãä ã:íã ã ã ̾ããä ã ã (Ôã½ãã ã ãìãôãà, ããä ã ãšãàãñâ ãšã ÔãâÀàã ã ã ãã ¹ãî ãã ¼ããØããèªãÀãè) ããä ããä ã¾ã½ã, 1995 (1996 ãšã 1) ãšãè ããàã 73 ãšãè ¹ã- ããàã (1) ããõà (2) ãàã ¹ãƪ ã Íããä ã ã¾ããñâ ãšã ¹ãƾããñØã ãšà ãñ Öì ãšñ ªÆ 16

17 ÔãÀ ãšãà ãàã 31û 12û 1996 ãšãñ ããä ãôãîãäþã ã ãä ã:íã ã ã ̾ããä ã ã (Ôã½ãã ã ãìãôãà, ããä ã ãšãàãñâ ãšã ÔãâÀàã ã ã ãã ¹ãî ãã ¼ããØããèªãÀãè) ãä ã¾ã½ã, 1996 ãšñ ã ãìôããà, ãä ã:íã ã ã ãã ¹ãƽãã ã-¹ã ã ªñ ãñ ãšñ ãäêã ¹ãÆããä ã ãšããäà¾ããñâ ãšã ãšñ ªÆ ã ãã Àã ¾ã ÔãÀ ãšãà ãàã ãäìããä ãìã ãá ÀŠ¹ã Ôãñ ØããäŸ ã ãä ãš¾ãã Øã¾ãã ãš ãäþããä ãš Ôãã ºããñ à ÖãñØãã ý Àã ¾ã ÔãÀ ãšãà ãš½ã Ôãñ ãš½ã ããè ã ÔãªÔ¾ããñâ ãšñ ãš ãäþããä ãš Ôãã ºããñ à ãšã Ø㟠ã ãšà Ôã ãš ããè Öõ ãä ã ã½ãñâ Ôãñ ãš½ã Ôãñ ãš½ã ãš ÔãªÔ¾ã Êããñ ãšãñ½ããñ À/ ÑãÌã ã ã ãã Ìãã ãšá ãä ã:íã ã ã ãã, ½ãã ããäôã ãš ½ã⪠ãã ã ãã ãšìóÿ ¹ãÞããÀ, ãõôãã ¼ããè ½ãã½ãÊãã Öãñ, ãšñ ãä ã ãããà ã ãšñ ãäêã ãäìãíãñóã àãñ ã ãšã ãäìãíãñóã ã ÖãñØãã ý ड. ºÉÆPÉ EòÒ iéòxééå ºÉ ÉºjÉ ºÉä ÉÉ+Éå Eäò ÊEòºÉÒ ºÉÉÌ ÉºÉ ÉèxÉ = ÉÒnù ÉÉ úéå Eäò ʱÉB i. ºÉ ɪÉ-ºÉ ÉªÉ {É ú ºÉ úeòé ú Eäò uùé úé ÊxÉvÉÉÇÊ úié EòÒ VÉÉxÉä ÉɱÉÒ ÉiÉÉç EòÉ +xéö{éé±éxé Eò úxéä ÉɱÉä ÉÚiÉ{ÉÚ ÉÇ òéèvéò EòÒ +{ÉxÉÒ ÉɺiÉÊ ÉEò = É Éå ºÉä òéèvéò ºÉä ÉÉ EòÉä PÉ]õÉxÉä EòÒ +xéö ÉÊiÉ nùò VÉÉBMÉÒ +Éè ú BäºÉÒ {ÉÊ úhéé ÉÒ +ɪÉÖ (Ê úvé±]åõ]õ BVÉ) ¹ãõÀã -2 ½ãò ÊxÉvÉÉÇÊ úié +ɪÉÖ-ºÉÒ ÉÉ ºÉä 3 ɹÉÇ (+.Ê{É. É. Eäò ʱÉB 6 ɹÉÇ Ìãâ +.VÉÉ./+.VÉ.VÉÉ. Eäò ʱÉB 8 ɹÉÇ) ºÉä +ÊvÉEò xé½þó ½þÉäxÉÒ SÉÉʽþB* ii. भ.प.स : भ.प.स स आ य उस व यवक त स ह, i. जजसन भ रत य स घ क र नयर र त थल स न,जल स न य र व य स न र लड क ii. iii. iv. स र नक अथर व ग र लड क स र नक क र प र हकस भ पद पर स र व क ह,तथ B. ज प न प र प त ह ज न क ब द उस स र व स र नर व त ह आ ह इसर र व व यवक त ÉÒ. ºÉÒ. भ र र ल ह ज अपन अन र ध पर क यमर क त/स र व र क त ह ए ह ल हकन प न प र प त करन क ब द; य ज स र नक स र व /अपन र नय त रण स ब हर क पररजथथर तय क क रण ऐस स र व स र चहकत स आध र पर क यमर क त हकय गय ह ;य ज कर मच ररय र कट त क पररण र थर वर प उस स र व स अपन अन र ध क अल र व हकस अन य आध र पर क यमर क त हकय गय ह य ज स र व क वर वर अर वर ध क प र करन क ब द अपन अन र ध अथर व द र चरण अथर व अक लत क क रण स र व र क त य ब मथत न ह कर हकस अन य क रण स स र व र क त हकय गय ह तथ जजस स र व उपद न हदय गय ह और इसर प र द र क स न क क र र मक र र ल ह, ज स र नर तर र त तम स र व क प नध र य अहमक स र व क हडत अर वर ध य र व क र र मक ज आर प थटल सवर वमस क र नयर र त स न क अ ग ह और आर प थटल सवर वमस स प न क स थ र ल स र व स वबन प रत य र वतमन र नर व त ह गए ह, य र चहकत स आध र पर य स र नक स र व क क रण अक षर ह ए य उनक र नय त रण क ब हर क पररजथथर तय और र चहकत स य अन य अक षर त प न क स थ स र व र क त कर हदय गए ह य र व क र र मक ज आर प थटल सवर वमस र 14 अप र ल 1987 स प र वम छह र ह न स 17

18 अर धक प रर तर नय वक त पर थ य v. स स त र बल र र व रत प रथक र वर वज त जजसर प र द र क स न क क र र मक भ र र ल ह य vi. ज स र नक स र व र चहकत स आध र पर र क त कर हदय गय ह और जजन ह अक षर त प न हदय ज त ह हट पण I : स घ क स स त र स न ओ र क यमरत व यवक त ज स र व स र नर व त त ह न क प त भ प स क श र ण र आए ग,क स र व क वर वर नहदम अर वर ध प र करन स एक र वषम पहल प नर नमय वक त ह त आर व दन करन तथ भ प स क सभ ररय यत क ल भ उठ न क अन र र त द ज सकत ह हकन त उन ह तब तक र वद (य र नफ़ र म) छ डन क अन र र त नह द ज एग जब तक र व स घ क स स त र स न ओ र स र व क वर वर नहदम अर वर ध प र नह कर ल त II : र व भ प स,भ प स क हदय ज न र व ल ल भ प र प त करन क ब द भ भ प स उबर दब र क, सरक र स र व क र सवर वल क ष त र र, आय स र र छ ट और भत ल क र छ ट र र ल ग तथ भ प स क तहत आरक षण क द र व क स वर वध क प त र ह ग III : र नयर न स र आय छ ट क उद श य स स स त र स न र भ तप र वम स र नक क क ल अप सवर वमस क अर वर ध भ स स त र स न र क गई स र व क र प र र न ज एग IV : स घ क त न स स त र स र व ओ क हकस भ स र नक क भ तप र वम स र नक क र प र र न ज न क र लए त हक उन ह उम र छ ट क स वर वध ह सक, पद ह त आर व दन प रथत त करन स स बद सर य तक भ तप र वम स र नक पद क जथथर त प र प त कर ल न च हहए तथ /अथर व इस जथथर त र ह न च हहए हक र व सक षर प र र धक र द व र दथत र व ज प रर ण क द व र अपन अजजमत प त रत प रथत त कर सक हक र व हदए गए क यम क सर र प त पर एक र वषम क र नध मररत अर वर ध क अ दर क यर मक त कर हदए ज ए ग V : भ प स क प त र-प वत रय और आर श रत क आय स र क छ ट, पर क ष क ल क iii. क छ ट, आरक षण और क ई भ स वर वध थर व क यम नह ह ºÉ ɺjÉ ºÉäxÉÉ Éå ÉÚiÉ{ÉÚ ÉÇ òéèvéò EòÒ "EòÉì±É +{É ºÉÌ ÉºÉ" EòÒ + ÉÊvÉ ÉÒ ºÉ ɺjÉ ºÉäxÉÉ Éå EòÒ MÉ<Ç ºÉä ÉÉ Eäò ü{é Éå ÉÉxÉÒ VÉÉBMÉÒ * ºÉÆPÉ EòÒ iéòxééå ºÉ ÉºjÉ ºÉä ÉÉ+Éå Eäò ÊEòºÉÒ ºÉÉÌ ÉºÉ ÉèxÉ Eäò = É UÚô]õ EòÒ ºÉÖÊ ÉvÉÉ ÉÉ{iÉ Eò úxéä Eäò ɪÉÉäVÉxÉ Eäò ʱÉB ÉÚiÉ{ÉÚ ÉÇ òéèvéò Eäò ü{é Éå ÉÉxÉä VÉÉxÉä Eäò ʱÉB,=xÉEòÉä {Énù/ºÉä ÉÉ Eäò ʱÉB +É ÉänùxÉ ÉºiÉÖiÉ Eò úxéä ºÉä ºÉÆ Érù ºÉ ÉªÉ iéeò, ÉÚiÉ{ÉÚ ÉÇ ºÉä ÉÉ EòÒ ÎºlÉÊiÉ ÉÉ{iÉ Eò ú ±ÉäxÉÉ SÉÉʽþB +lé ÉÉ +{ÉxÉä EòɪÉÇ ÉÖÊHò EòÒ {ÉÚÌiÉ, ªÉ½þ xééäê]õ É Eäò {Éè úé-6(ए)(i) {É ú ÊnùB MÉB +É ÉänùxÉ {ÉjÉÉå EòÉä OɽþhÉ Eò úxéä EòÒ +ÆÊiÉ É ÊiÉÊlÉ ºÉä BEò ɹÉÇ EòÒ ÊxÉvÉÉÇÊ úié + ÉÊvÉ Eäò +Ænù ú ºÉ ɺjÉ ºÉäxÉÉ ºÉä 18

19 iv. ÉÖÊHò/=x ÉÉäSÉxÉ ÊEòªÉä VÉÉxÉä Eäò, ºÉIÉ É +ÊvÉEò úhé ºÉä, nùºiéé ÉäVÉÒ É ÉÉhÉ Eäò uùé úé +{ÉxÉÉ +ÌVÉiÉ +ÊvÉEòÉ ú ʺÉrù Eò úxéä EòÒ ÎºlÉÊiÉ Éå ½þÉäxÉÉ WÉ ü úò ½èþ, ÉÚiÉ{ÉÚ ÉÇ òéèvéò EòÉä EòÉÌ ÉEò B ÉÆ ÉÊ ÉIÉhÉ Ê É ÉÉMÉ Eäò +Éä.B É. ºÉÆ /2 /91 ºlÉÉ{ÉxÉ (BºÉ.ºÉÒ.]õÒ.) Ênù Éå ÊxÉvÉÉÇÊ úié òé ÉÇ Éå +É É ªÉEò É ÉÉhÉ {ÉjÉ/ PÉÉä¹ÉhÉÉ {ÉjÉ ({ÉÊ úê ɹ]õ-VI/{ÉÊ úê ɹ]õ-III) ɺiÉÖiÉ Eò úxéé SÉÉʽþB * ãäìããä ããäªãó ÔãñÌãã ãìããä ã ãñš ¹ãîÀã Öãñ ãñ Ôãñ ãš ÌãÓãà ¹ãÖÊãñ ããìãñª ã ãšà ãñ ãšãè ¾ãÖ œî Íãõãäàã ãš ¾ããñؾã ãã ãñš ½ãã½ãÊãñ ½ãò ¹ãÊ㺠ã ãöãé Öõ ã ããã ãá ØãõÀ-Ô ãã ã ãš ¼ãî¹ãîÔãõ., ãšãñ, ªÉ½þ xééäê]õ É Eäò {Éè úé-6(ए)(i) {É ú ÊnùB MÉB +É ÉänùxÉ {ÉjÉÉå EòÉä OɽþhÉ Eò úxéä EòÒ +ÆÊiÉ É ÊiÉÊlÉ ãšãñ Ô ãã ã ãš ã¼ããè ½ãã ãã ãã Ôã ãñšøãã ãºã ãä ãš Ôã ãñ ƒôã ããàãèœã ã ãš ¹ã ³Ö ÌãÓãà ãšãè ÔãñÌãã(14ÌãÓãà ãšãè ãöãèâ) ¹ãîÀãè ãšà Êããè Öãñ ý ã ã: ñôãñ ØãõÀ Ô ãã ã ãš ¼ãî¹ãîÔãõ, ãä ã Öãñ ãñâ 15 ÌãÓãà ãšãè ÔãñÌãã ¼ã ããê ãšãè ƒôã ããàãèœã ããñ ãä ãš ¹ãõÀã-9.b Ò(iii) ãñš ãâ ãøãã ã ãä ¹¹ã ããè-ýýý ½ãò ãäêêããäœã ã Öõ, ãšãñ ¹ãîÀãè ãöãé ãšãè Öãñ, ƒôã ãñš ãäêã ¹ãã ã ãöãé Öö ý v. ÔãâÜã ãšãè ÔãÍãÔ ã Ôãñ ãã ããò ½ãò ãšã¾ããà ã ̾ããä ã ã ããñ ÔãñÌãã Ôãñ ãä ãìãð ã Öãñ ãñ ãšñ ¹ãÍÞãã ã "¼ãî¹ãîÔãõ" ãšãè Ñãñ ããè ½ãò ãã âøãñ, ãšãñ ÔãñÌãã ãšãè ãäìããä ããäªãó ãìããä ã ¹ãîÀãè ãšà ãñ Ôãñ ãš ÌãÓãà ¹ãÖÊãñ ¹ãì ããä ãã¾ãìãä ã ã Öñ ãì ããìãñª ã ãšà ãñ ã ãã ¼ãî¹ãîÔãõ. ãšãè Ôã¼ããè ãäà¾ãã¾ã ããò ãšã Êãã¼ã Ÿã ãñ ãšãè ã ãì½ããä ã ªãè ãã Ôã ãš ããè Öõ, ãä ãš ãì Öò ãºã ã ãš Ìãªãê (¾ãîãä ã¹ãšã½ãã) œãñü ãñ ãšãè ã ãì½ããä ã ãöãé ªãè ãã Øããè ãºã ã ãš ãä ãš Ìãñ ÔãâÜã ãšãè ÔãÍãÔ ã Ôãñ ãã ããò ½ãò ÔãñÌãã ãšãè ãäìããä ããäªãó ãìããä ã ¹ãîÀãè ãöãé ãšà Êãñ ãñý vi. EòÉÌ ÉEò B ÉÆ ÉÊ ÉIÉhÉ Ê É ÉÉMÉ Eäò +Éä.B É. ºÉÆ /1/2014 ºlÉÉ{ÉxÉ-<Ç.Res. ÊnùxÉÉÆEò Eäò +xéöºéé ú, ÉÚiÉ{ÉÚ ÉÇ òéèvéò Eäò ü{é Éå {ÉÖxÉÌxɪÉÖÊHò EòÒ +{ÉxÉÒ ÊxɪÉÖÊHò Eäò ʱÉB =x½åþ nùò MÉ<Ç ºÉÖÊ ÉvÉÉ EòÉ ±ÉÉ É =`öéxéä Eäò {É SÉÉiÉ, +ºÉèÊxÉEò {ÉIÉ Éå Eåòpù ºÉ úeòé ú Eäò ié½þié {ɽþ±Éä ½þÒ ºÉÖ úêiéié ÊxɪÉÖÊHò {ÉÉ SÉÖEäò ÉÚiÉ{ÉÚ ÉÇ òéèvéò + ªÉlÉÔ, ÉÚiÉ{ÉÚ ÉÇ òéèvéò núùºé úò ÊxɪÉÖÊHò ÉÉ{iÉ Eò úxéä Eäò ʱÉB ÊxÉvÉÉÇÊ úié +ɪÉÖ-ºÉÒ ÉÉ EòÒ UÚô]õ, +É úiéhé +Éè द य ल क क छ ट ú Eäò ʱÉB {ÉÉjÉ ½éþ * vii. viii. ix. +MÉ ú, ÉÚiÉ{ÉÚ ÉÇ òéèvéò = ÉÒnù ÉÉ úéå ÊxÉÎ SÉiÉ ü{é ºÉä +É ÉänùxÉ {ÉjÉ Eäò ºÉÉlÉ, <ºÉÒ xééäê]õ É Eäò {ÉÊ úê ɹ]õ-III {É ú ÊnùB MÉB ÉÉ ü{é Éå PÉÉä¹ÉhÉÉ {ÉjÉ (+ÊxÉ ÉɪÉÇ ü{é ºÉä Eäò É±É ÉÚiÉ{ÉÚ ÉÇ òéèvéò = ÉÒnù ÉÉ úéå Eäò ʱÉB) iéléé ºÉIÉ É ÉÉÊvÉEòÉ úò [COMPETENT AUTHORITY] (Annexure-I näùjééä) ºÉä ÊxÉvÉÉÇÊ úié É ÉÉhÉ{ÉjÉ ({ÉÊ úê ɹ]õ-VI) {Éä É xé½þò Eò úiéä iééä ɽþ +ɪÉÖ- ºÉÒ ÉÉ EòÒ UÚô]õ, {É úòiéé Eäò ÉÖ±Eò EòÒ UÚô]õ +Éè ú EòÉä<Ç ÉÒ ºÉÖÊ ÉvÉÉ {ÉÉxÉä EòÉ ½þEònù ú xé½þò ½þÉåMÉä* उन ह +ɪÉÖ-ºÉÒ ÉÉ EòÒ UÚô]õ, {É úòiéé Eäò ÉÖ±Eò EòÒ UÚô]õ +Éè ú EòÉä<Ç ÉÒ ºÉÖÊ ÉvÉÉ {ÉÉxÉä क ल भ उठ न क र लए पररर ष ठ-III क अन स र घ षण पत र जर करन ह ग +MÉ ú, ÉÚiÉ{ÉÚ ÉÇ òéèvéò = ÉÒnù ÉÉ úéå EòÒ EòɪÉÇ ÉÖÊHò/=x ÉÉäSÉxÉ, ªÉ½þ xééäê]õ É Eäò {Éè úé-6(ए)(i) {É ú ÊnùB MÉB +É ÉänùxÉ {ÉjÉÉå EòÉä OɽþhÉ Eò úxéä EòÒ +ÆÊiÉ É ÊiÉÊlÉ ºÉä BEò ɹÉÇ EòÒ ÊxÉvÉÉÇÊ úié + ÉÊvÉ Eäò +Ænù ú xé½þò ½þÉä {ÉÉiÉÒ iééä ɽþ +ɪÉÖ-ºÉÒ ÉÉ EòÒ UÚô]õ, {É úòiéé Eäò ÉÖ±Eò EòÒ UÚô]õ, +É úiéhé +Éè ú EòÉä<Ç ÉÒ ºÉÖÊ ÉvÉÉ {ÉÉxÉä EòÉ ½þEònù ú xé½þò ½þÉåMÉä* x. ¼ãî¹ãîÔãõ ãšñ ¹ãì ã-¹ãìãä ã¾ããò ããõà ãããäñã ããò ãšãñ +ɪÉÖ-ºÉÒ ÉÉ EòÒ UÚô]õ, {É úòiéé Eäò ÉÖ±Eò EòÒ UÚô]õ, +É úiéhé +Éè ú EòÉä<Ç ÉÒ ºÉÖÊ ÉvÉÉ ÔÌããè ãšã¾ãã ãöãé Öõ * xi. ããñ ÔããäÌãÃÔã ã Êã ãšã ã¹ã ããè ãšêãà ÔãñÌãã ãšñ ãããäœãàãè ÌãÓãà ½ãò Öö Öò ÍãìÊ ãš ãšñ ¼ãìØã ãã ã Ôãñ œî ãöãé Öõý ई. ºÉäx]Åõ±É MÉ ÉxÉÇ Éäx]õ ʺÉÊ ÉʱɪÉxÉ B {±ÉªÉÒ [ºÉÒ.VÉÒ.ºÉÒ.<Ç] = ÉÒnù ÉÉ úéå Eäò ʱÉB i. ºÉÒ.VÉÒ.ºÉÒ.<Ç = ÉÒnù ÉÉ ú ÊVÉx½þÉåxÉä ªÉ½þ xééäê]õ É Eäò {Éè úé-6(ए)(i) {É ú ÊnùB MÉB +É ÉänùxÉ {ÉjÉÉå EòÉä OɽþhÉ Eò úxéä EòÒ +ÆÊiÉ É ÊiÉÊlÉ iéeò ÉÉ úié ºÉ úeòé ú Eäò ÉÆjÉɱɪÉÉå +lé ÉÉ Ê É ÉÉMÉÉå Éå Eò É ºÉä Eò É iéòxé ɹÉÇ ÊxÉ ÆúiÉ ú ºÉä ÉÉ (ÊxɪÉÊ ÉiÉ +ÉvÉÉ ú {É ú xé ÊEò iénùléç +ÉvÉÉ ú {É ú) ÉnùÉxÉ EòÒ ह और ज 19

20 भ रत सरक र क वर ववर वध वर वभ ग/क य मलय र र सवर वल पद पर क न द र य सरक र स र व र तब तक क यमरत ह जब तक उन ह र वह स र नय वक त प रथत र व प र प त नह ह ज त, जह उनक र नय वक त क र लए अ र तर र सफ रर क गई ह ii. +ɪÉÖ-ºÉÒ ÉÉ EòÒ UÚô]õ ÉÉÆMÉxÉä ÉɱÉä ºÉÒ.VÉÒ.ºÉÒ.<Ç = ÉÒnù ÉÉ úéå EòÉä, <ºÉÒ xééäê]õ É Eäò {ÉÊ úê ɹ]õ-V {É ú ÊnùB MÉB ÉÉ ü{é Éå, +É ÉänùxÉ {ÉjÉÉå EòÉä OɽþhÉ Eò úxéä EòÉ +ÆÊiÉ É ÊiÉÊlÉ ªÉÉ =ºÉºÉä {ɽþ±Éä ºÉIÉ É ÉÉÊvÉEòÉ úò [COMPETENT AUTHORITY] (Annexure-I näùjééä) ºÉä ÊxÉvÉÉÇÊ úié É ÉÉhÉ{ÉjÉ +É ÉänùxÉ {ÉjÉ Eäò ºÉÉlÉ + É ªÉ {Éä É Eò åú* +xªéléé =xéeòé = ÉÒnù ÉÉ úò EòÉä ºÉ úºé úò iééè ú {É ú ªÉÉ ÉiÉÔ ÉÊGòªÉÉ Eäò ÊEòºÉÒ ÉÒ SÉ úhé Éå +º ÉÒEÞòiÉ Eò ú ÊnùªÉÉ VÉÉBMÉÉ* iii. ºÉÒ.VÉÒ.ºÉÒ.<Ç = ÉÒnù ÉÉ úéå, <ºÉÒ xééäê]õ É Eäò {Éè úé-9(ऍफ़.) EòÉä ÉÒ vªééxé {ÉÚ ÉÇEò näùjéä * ऍफ़. VÉÒ. ºÉä ÉÉ úié = ÉÒnù ÉÉ úéå Eäò ʱÉB Ê É Éä¹É ÊxÉnæù É i. मनय खजर त = ÉÒnù ÉÉ úéå, ज आय छ ट क कर रह ह उन ह य Ôãìãä ããäíþã ã ãšà ãã ÖãñØãã ãä ãš Ôããàãã ãšãà ãšñ Ôã½ã¾ã ã¹ã ãñ ãä ã¾ããñ ã ãã Ôãñ " ã ãã¹ããä ã ¹ãƽãã ã-¹ã ã" ¹ãÆÔ ãì ã ãšà ãñ ãšãè ãäô ããä ã ½ãñ ÖãòØãñ, +xªéléé =xéeòé = ÉÒnù ÉÉ úò EòÉä ºÉ úºé úò iééè ú {É ú ªÉÉ ÉiÉÔ ÉÊGòªÉÉ Eäò ÊEòºÉÒ ÉÒ SÉ úhé Éå +º ÉÒEÞòiÉ Eò ú ÊnùªÉÉ VÉÉBMÉÉ* उन ह पररर ष ठ-II क अन स र य घ षण पत र जर करन ह ग हक उन ह न ii. अपन क य मलय क स र चत कर हदय ह, अन यथ उनक आर व दन ग रहण नह हकय ज एग Éä +{ÉxÉÉ +É ÉänùxÉ {ÉjÉ +{ÉxÉä EòɪÉÉÇ±ÉªÉ / Ê É ÉÉMÉ Eäò +vªéié EòÉä ºÉÚÊSÉiÉ Eò úxéä Eäò {É SÉÉiÉ ºÉÒvÉä +ɪÉÉäMÉ EòÉä ÉäVÉ ºÉEòiÉä ½èþ iéléé ºÉ ÉÖÊSÉiÉ SÉèxÉ±É Eäò ÉÉ ÇòiÉ BEò EòÉì{ÉÒ ÉäVÉxÉä EòÒ VÉ ü úié xé½þó ½èþ * ɽþ ú½þé±é,ºé ÉÖÊSÉiÉ SÉèxÉ±É Eäò ÉÉ ÇòiÉ BEò EòÉì{ÉÒ ÉäVÉxÉä EòÉ ÊxÉhÉÇªÉ ±ÉäxÉä {É ú,+ ªÉlÉÔ ªÉ½þ +É ÉºiÉ Eò ú ±Éå ÊEò ½þ ú ÉEòÉ ú ºÉä {ÉÚ úé ÊEòªÉÉ ½Öþ+É +É ÉänùxÉ {ÉjÉ Eò ÉÇSÉÉ úò SɪÉxÉ +ɪÉÉäMÉ EòÉä ºÉ ÉÉÎ{iÉ ÊnùxÉÉÆEò iéeò {ɽÖÄþSÉ VÉÉB B ÉÆ É½þ EòÉä< अर ग रर क प (Advance Copy) xé ÉäVÉä * näù ú ºÉä {ɽÖÄþSÉxÉä ÉɱÉä +Éè ú / +lé ÉÉ {ÉÚ úò ié ú½þ É äú xé½þó MɪÉä +É ÉänùxÉ {ÉjÉ ÊxÉªÉ ÉÉxÉÖºÉÉ ú +º ÉÒEÞòiÉ ÊEòªÉä VÉÉBÄMÉä * ã¼¾ã ããê ƒôã ºãã ã ãšãñ ããñ ãšà Êãò ãä ãš ¾ããäª ã ãšñ ãä ã¾ããñ ã ãã ãàã ãã¾ããñøã ãšãñ ãšãñƒã ñôãã ¹ã ã ãä½ãêã ãã Öõ ãä ãš ã¼¾ã ããê ãšãñ ¹ãÀãèàãã ½ãò ¼ããØã Êãñ ãñ Öñ ãì ããìãñª ã ãšà ãñ ãšãè ã ãì½ããä ã ãöãé ªãè ãã ããè Öõ ããñ ã ãšã ããìãñª ã ¹ã ã ãôìããè ãðš ã ãšà ã䪾ãã ãã Øãã ããõà ã ãšãè ã¼¾ããä ãã ãã ãä ãàô ã ãšà ªãè ãã Øããè ý iii. +ɪÉÖ-ºÉÒ ÉÉ EòÒ UÚô]õ ÉÉÆMÉxÉä ÉɱÉä ºÉÒ.VÉÒ.ºÉÒ.<Ç = ÉÒnù ÉÉ úéå EòÉä ºÉÉIÉÉiEòÉ ú/ ªÉÊHòi É {É úòiéé/ ÊxÉ{ÉÖhÉiÉÉ {É úòiéé ãšñ Ôã½ã¾ã ã¹ã ãñ ãä ã¾ããñ ã ãã Ôãñ " ã ãã¹ããä ã ¹ãƽãã ã-¹ã ã" ¹ãÆÔ ãì ã ãšà ãñ ãšãè ãäô ããä ã ½ãñ ÖãòØãñ,+xªÉlÉÉ =xéeòé = ÉÒnù ÉÉ úò EòÉä ºÉ úºé úò iééè ú {É ú ªÉÉ ÉiÉÔ ÉÊGòªÉÉ Eäò ÊEòºÉÒ ÉÒ SÉ úhé Éå +º ÉÒEÞòiÉ Eò ú ÊnùªÉÉ VÉÉBMÉÉ* +xªé ÉMÉÇ = ÉÒnù ÉÉ úéå Eäò ʱÉB सर य-सर य पर ज र हकय गय भ रत सरक र क आद न स र ह ग ý Note I : ããñ ã¼¾ã ããèã ããàãäàã ã ãäàãä ã ã¾ããñâ ãšñ ãäêã ãäìãþããà ãä ãš ãã ãñ ãšñ ƒþœì ãš Öõâ/ ãã¾ãì ½ãñâ œî ÞããÖ ãñ Öõâ, Öò ¹ãÀãèàãã ãšñ ãäêã ã¹ã ãñ ããìãñª ã ¹ã ã ãšñ Ôãã ã Ôãàã½ã ¹ãÆããä ã ãšãàãè Ôãñ ¹ãÆã¹ ã ã¹ãñãäàã ã ¹ãƽãã ã ¹ã ã ¹ãÆÔ ãì ã ãšà ãã ÞãããäÖ ã ¾ã ãã ã ãã/ ã ã ãã/ ããä¹ãìã/íãããäìã/ ¼ãî¹ãîÔãõ / ʺÉ.ÊVÉ.ʺÉ.<Ç ãšãè ãäô ããä ã ãšñ ã ãšñ ªãÌãñ ãšãñ ÔÌããè ãšãà ãöãèâ ãä ãš¾ãã ãã Øãã ã ãã ã ãšñ ããìãñª ã ¹ã ããñâ ãšñ ºããÀñ ½ãñâ ñôãã Ôã½ã ãã ãã Øãã ½ãã ããñ ãä ãš Ìãñ Ôãã½ãã ¾ã ( ã ãã) Ñãñ ããè ãšñ ã¼¾ã ããèã Öãñâ ý 20

21 II : ã¼¾ããä ãã¾ããñâ ãšãñ ¾ãÖ Þãñ ããìã ããè ªãè ãã ããè Öõ ãä ãš ¾ããäª Ìãñ 㚹㠹ãîÌãà 㚠ã ãã/ ã ã ãã/ ããä¹ãìã/ ¼ãî¹ãîÔãõ/ ÍãããäÌã/ ʺÉ.ÊVÉ.ʺÉ.<Ç Öãñ ãñ ãšã ªãÌãã ãšà ãñ Öõâ ããñ/ ÉèÊIÉEò ªÉÉäMªÉiÉÉ iéléé इन र वग क र लए ग र ह य +ɪÉÖ छ ट ºÉä ºÉ ÉÊvÉiÉ ºÉ ÉÒ É ÉÉhÉ {ÉjÉÉå É ÉÉÊhÉEò Ê É ÉÊ ÉtɱɪÉ/ºÉƺlÉÉ/ ÉÉäbÇ ºÉä Öãñ ãñ ãšã ªãÌãã ãšà ãñ Öõâ ããñ ãã¾ããñøã ãàã ãã¾ããñãä ã ã ¹ãÀãèàãã Ôãñ Öñâ Ô ãã¾ããè ããõà ¹ãÀ ÌãããäÀ ã ãä ãš¾ãã ãã Ôã ãš ãã Öõ ý 10. ºÉ {ÉÖhÉÇ +É ÉänùxÉ {ÉjÉ ÉäVÉxÉä EòÉ Ênù ÉÉ ÊxÉnæù É ए. पर क ष ल क क भ गत न क तर क ए. i. अभ यथ क र. 50/- क {É úòiéé ÉÖ±Eò क भ गत न क र वल क न द र य भत ल क हटकट (क.भ..हट.) क र ध यर स ह करन च हहए य हटकट द क सभ ii. ड कघर क क उ टर पर उपलब ध ह य भत ल क हटकट क ज र करन र व ल हकस ड कघर क क उ टर कलकम द व र क य मलय क त र य क त र हर स इस ढ ग स र नरथत कर ल न च हहए हक छ प अथर व र नरथत करण र हर क क छ अ आर व दन पत र पर ह स थ ह इस ब त क भ ध य न र न च हहए हक छ प वबलक ल थप ह त हक परर वत चरण र ज र करन र व ल ड कघर और त र क सफलत प र वमक पहच न ज सक भत ल क हटकट क ड कघर स र नरथत कर ल न क ब द अभ यथ अन य औपच ररकत ओ क प र करक अपन आर व दन पत र आय़ ग क स ब र धत क ष त र य क य मलय क भ ज सकत ह हट पण अभ यथ क पय यह न ट कर ल हक स ब र धत ड कघर द व र ऊपर र नहदम तर क स हटकट र नरथत न कर न पर उनक आर व दन पत र अथर व क त हकए ज सकत ह, अत यह अभ यर थमय क हहत र ह हक र व स ब र धत ड कघर स क.भ.. हटकट क र नरथत कर ल आई.प.ओ. नकद, ब क ड र फ ट अथर व प -आडमर क द व र च क य गय ल क थर व क त नह हकय ज एग iii. iv हकस भ पररजथथर त र एक ब र जर हकय ह आ ल क र व पस नह हकय ज एग गलत तर क स पर क ष ल क क भ गत न करन य क.भ..हट. क रद करण न करन य कर पर क ष ल क भ गत न करन य पर क ष क ल क क छ ट क स वर वध र गन र व ल उबर दर व र सक षर प र र धक र स र नध मररत प रर णपत र आर व दन पत र क स थ अर वश य प न कर त आर व दन पत र क पर क ष ल क भ गत न क वबन आर व दन पत र र न ज एग इसर लए पर क ष ल क क क रण उनक उबर दर व र क उस सर य य भत प रह य क हकस भ चरण र अथर व क त कर हदय ज एग 21

22 ब. द य ल क क छ ट i. यह स चन क अन च छ द-9 र हदए गए त क प र करन पर ह अन स र चत ii. ज र त, अन स र चत जनज र त, र ररक र प स वर वकल ग, भ तप र वम स र नक एर व र हहल ओ क द य ल क क छ ट र र ल ग सर य-सर य पर ज र हकय गय भ रत सरक र क आद न स र ह ग ý ब. हट पण i. ii. iii. भ प स क प त र और प वत रय य अन य वपछड र वगम क व यवक तय क र लए ल क र क ई छ ट थर व क यम नह ह ज स र व कलकम अपन करकम स र व क आज र र वषम र ह उन ह भ ल क क भ गत न स छ ट नह ह जजन भ प स न पहल ह क ई सरक र न कर प र प त कर ल ह, उनक र र ल र स र न य ररवक तय क र लए ह वर वच र हकय ज एग तथ इसर लए र व ल क क र र ल र ररय यत क प त र नह ह ग +É ÉänùxÉ {ÉjÉ Eäò ºÉÉlÉ ºÉƱÉMxÉ ÊEòªÉä VÉÉxÉä ÉɱÉä nùºiéé ÉäVÉ: +É ÉänùxÉ {ÉjÉÉä Éå द गय स चन ओ ºÉä ºÉÆ ÉÆÊvÉiÉ दथत र व ज EòÒ +xéö É ÉÉÊhÉiÉ ÉÊiÉʱÉÊ{ɪÉÉÆ ã¼¾ã ããê +É ÉänùxÉ {ÉjÉ Eäò ºÉÉlÉ + É ªÉ {Éä É Eò åú +xªéléé =xéeòò = ÉÒnù ÉÉ úò EòÉä ºÉ úºé úò iééè ú {É ú ªÉÉ ÉiÉÔ ÉÊGòªÉÉ Eäò ÊEòºÉÒ ÉÒ SÉ úhé Éå +º ÉÒEÞòiÉ Eò ú ÊnùªÉÉ VÉÉBMÉÉ* <ǺÉÒ xééäê]õ É Eäò {ÉÊ úê ɹ] -XIV {É ú ÊnùB MÉB ÉÉ ü{é Éå सभ दथत र व ज क ल न ममक म Éå प रथत त करन ह ग * i. र. 50/- क {É úòiéé ÉÖ±Eò क भ गत न Eäò. É. ÉÖ.Ê]õ. (C.R.F.S.) क र प र कर तथ इस ii. iii. iv आर व दन पत र पर र चपक कर थप त úqù (EèòxºÉ±É) úeò ú ÉÉ ल = ÉÒnù ÉÉ ú +É ÉänùxÉ-{ÉjÉ Eäò ºÉ½þÒ EòÉì±É É Éå +{ÉxÉÉ ÉiÉÇ ÉÉxÉ/½þÉ±É EòÉ प सप टथ आक र क òéä]õéäoéé ò ÊSÉ{ÉEòÉBÆ (º]äõ{É±É +lé ÉÉ Ê{ÉxÉ xé Eò åú) * +ɪÉÉäMÉ ºÉä ÉÉ{iÉ É Éä É É ÉÉhÉ{ÉjÉ {É ú ÊSÉ{ÉEòÉxÉä Eäò =qäù ªÉ ºÉä =ºÉÒ òéä]õéäoéé ò EòÒ BEò ÉÊiÉʱÉÊ{É +{ÉxÉä {ÉÉºÉ újéå* <ºÉ xééäê]õ É Eäò {Éè úé-11 {É ú ÊnùB ÊxÉnæù ÉÉxÉÖºÉÉ ú ={ɪÉÖHò ÉÉÊvÉEò úhé (COMPETENT AUTHORITY) [ANNEXURE-I] Eäò uùé úé VÉÉ úò ÊEòªÉä MɪÉä ÊxÉvÉÉÇÊ úié ÉÉä òé ÉÉÇ Éå +xéöºéúêséié VÉÉÊiÉ /VÉxÉ VÉÉÊiÉ / +xªé Ê{ÉUôbä ºÉ ÉÖnùÉªÉ / ÉÚiÉ{ÉÚ ÉÇ òéèvéò / ÉÉ úòê úeò Ê ÉEò±ÉÉÆMÉ/ ºÉÒ.VÉÒ.ºÉÒ.<Ç ÉMÉÇ Eäò ü{é Éå nùé Éä Eäò ºÉ ÉlÉÇxÉ Éå nùºiéé ÉäVÉ (APPENDIX-II ºÉä IX)* ãã¾ãì ( ã ½ã ãä ããä ã ) ãñš ¹ãƽãã ã ÔÌã¹㠽ãõãä È ãš ¾ãã Ôã½ã ãšàã ¹ãƽãã ã-¹ã ããò ãšãè ã ãì¹ãæ½ãããä ã ã ¹ãÆãä ã¾ããâ, Íãõãäàã ãš ¾ããñؾã ãã ããò ãñš ¹ãƽãã ã ãñš ãäêã ¹ãƽãã ã¹ã ããò/ìãóããìããà ãâ ãš ãããäêã ãšã ããò/ ã ãâãä ã½ã ¹ãƽãã ã-¹ã ããò ãšãè ¹ãÆãä ã¾ããâ (APPLICATION FORM Éå CLOUMN-17 {É ú ÊnùB ÉèÊIÉEò ªÉÉäMªÉiÉÉ VÉÉä ÊEò MATRICULATION {É úòiéé ºÉä ÉÖ ü ½þÉäiÉÉ ½èþ)* +ÆEò {ÉjÉÉå (MARKSHEET)/ É ÉÉhÉ {ÉjÉÉå (CERTIFICATE) Eäò nùéäxééå {ÉÞ¹`öÉå {É ú Uô{Éä Ê É É úhééå EòÉä ÉÒ + É ªÉ VÉä úcºé/ ÉÊiÉʱÉÊ{É Eò ú ÉÉEò ú EäòxpùÒªÉ/ úévªé ºÉ úeòé ú Eäò úévé{éêjéié +ÊvÉEòÉ úò uùé úé +xéö É ÉÉÊhÉiÉ Eò úeäò ÉäVÉä VÉÉ ºÉEòiÉä ½éþ* = ÉÒnù ÉÉ ú +{ÉxÉä uùé úé +xéö É ÉÉÊhÉiÉ Eò úeäò ÉÒ ÉÊiÉʱÉÊ{ɪÉÉì ÉäVÉ ºÉEòiÉä ½éþ * {É úxiéö = ÉÒnù ÉÉ úéå EòÉä BiÉnÂù uùé úé SÉäiÉÉ ÉxÉÒ nùò VÉÉiÉÒ ½èþ ÊEò ªÉÊnù +ɪÉÉäMÉ EòÉä É É Éå b ɱÉxÉä Eäò =qäù ªÉ 22

23 v vi. vii. viii ix. ºÉä +ɪÉÉäMÉ uùé úé +ɪÉÉäÊVÉiÉ {É úòiéé Éå É Éä É ÉÉÎ{iÉ ½äþiÉÖ Éä +ºÉiªÉ ü{é ºÉä EòÉä<Ç nùºiéé ÉäVÉ +xéö É ÉÉÊhÉiÉ Eò úiéä ½éþ, iééä = ÉÒnù ÉÉ úéå Eäò Ê É ûrù òéèvénùé úò/ Éʽþ¹EÞòiÉ Eò úxéä EòÒ EòɪÉÇ ÉɽþÒ ÊEòªÉÉ VÉɪÉäMÉÉ, <ºÉEäò +±ÉÉ ÉÉ ªÉÊHòi É / EòÉ úòmé úò {É úòiéé/ºééiééieòé ú, ªÉlÉÉκlÉÊiÉ, Eäò ºÉ ÉªÉ ºÉ ÉÒ ÉÚ±É É ÉÉhÉ {ÉjÉÉå EòÒ VÉÉÆSÉ EòÒ VÉɪÉäMÉÒ B ÉÆ =xéeòò = ÉÒnù ÉÉ úò <ºÉ VÉÉÆSÉ Eäò {ÉÊ úhéé É {É ú ÊxÉ ÉÇ ú ½þÉäMÉÉ* + ÉÊvÉ B ÉÆ EòɪÉÇ EòÒ ÉEÞòÊiÉ,VɽþÉÄ ÉÒ +É É ªÉEò ªÉÉäMªÉiÉÉ Eäò ü{é Éå +xéö É É ÊxÉvÉÉÇÊ úié ÊEòªÉÉ MɪÉÉ ½þÉä, iééä,+xéö É É É ÉÉhÉ {ÉjÉ EòÒ +xéö É ÉÉÊhÉiÉ UôɪÉÉ ÉÊiÉ * +É ÉänùxÉ {ÉjÉÉä Éå द गय स चन ओ ºÉä ºÉÆ ÉÆÊvÉiÉ +xªé दथत र व ज EòÒ +xéö É ÉÉÊhÉiÉ ÉÊiÉʱÉÊ{ɪÉÉÆ* = ÉÒnù ÉÉ úéå क अपन अर नर व यम/ ÉèÊIÉEò ªÉÉäMªÉiÉÉ iéléé +ɪÉÖ ºÉä ºÉ ÉÊvÉiÉ ºÉ ÉÒ र कम ट/प रर णपत र ज É ÉÉÊhÉEò Ê É ÉÊ ÉtɱɪÉ/ºÉƺlÉÉ/ ÉÉäbÇ ºÉä ½þÉäxÉÉ SÉÉʽþB, प रथत त करन ह ग +xªéléé =xéeòò = ÉÒnù ÉÉ úò EòÉä ºÉ úºé úò iééè ú {É ú ªÉÉ ÉiÉÔ ÉÊGòªÉÉ Eäò ÊEòºÉÒ ÉÒ SÉ úhé Éå +º ÉÒEÞòiÉ Eò ú ÊnùªÉÉ VÉÉBMÉÉ* र नय जजत = ÉÒnù ÉÉ ú ÊxÉÎ SÉiÉ ü{é ºÉä +É ÉänùxÉ {ÉjÉ Eäò ºÉÉlÉ, {ÉÊ úê ɹ]õ-II क अन स र एक PÉÉä¹ÉhÉÉ {ÉjÉ {Éä É Eò åú +xªéléé =xéeòò = ÉÒnù ÉÉ úò EòÉä ºÉ úºé úò iééè ú {É ú ªÉÉ ÉiÉÔ ÉÊGòªÉÉ Eäò ÊEòºÉÒ ÉÒ SÉ úhé Éå +º ÉÒEÞòiÉ Eò ú ÊnùªÉÉ VÉÉBMÉÉ* {ÉÊ úê ɹ]õ-I(ब.) क अन स र ãäìããä ãìã ã ¼ãÀÉ Öì ãã ããìãñª ã ¹ã ã ý +xªéléé =xéeòò = ÉÒnù ÉÉ úò EòÉä ºÉ úºé úò iééè ú {É ú ªÉÉ ÉiÉÔ ÉÊGòªÉÉ Eäò ÊEòºÉÒ ÉÒ SÉ úhé Éå +º ÉÒEÞòiÉ Eò ú ÊnùªÉÉ VÉÉBMÉÉ* स. ããìãñª ã ¹ã ã ¼ãñ ã ãñ/ ã½ãã ãšà ãñ Ôãñ ¹ãîÌãà ãä ã½ ããäêããäœã ã ãšãè ããâþã ãšà Êãò ãããä ãš ¾ãÖ ãôìããè ãðš ã ã Öãñ ãñ ¹ãã : i. <SUÖôEò = ÉÒnù ÉÉ úéå EòÉä ªÉ½þ ºÉ±Éɽþ ÊnùªÉÉ VÉÉiÉÉ ½èþ ÊEò ɽþ +É ÉänùxÉ {ÉjÉ EòÉä É úxéä ºÉä {ɽþ±Éä +Éè ú Eò ÉÇSÉÉ úò SɪÉxÉ +ɪÉÉäMÉ ({ÉÚ.IÉä.) Éå ÉäVÉxÉä ºÉä {ɽþ±Éä <ºÉÒ xééäê]õ É Eäò +±ÉMÉ-+±ÉMÉ {Éè úé/ºéé É-{Éè úé {É ú ÊnùB ½ÖþB ºÉ ÉÒ ÉÉxÉnùhb EòÉä näùjéä* ii. +É ÉänùxÉ {ÉjÉÉå EòÉ ÉÉ ü{é <ºÉÒ xééäê]õ É Éå ÉEòÉÊ ÉiÉ ÊEòªÉÉ MɪÉÉ òé Éæ]õ ( ÉÉ ü{é) ÊEò VÉèºÉÉ ह ह न SÉÉʽþB * = ÉÒnù ÉÉ úéå <ºÉÒ xééäê]õ É Éå ÉEòÉÊ ÉiÉ ÊEòªÉÉ MɪÉÉ +É ÉänùxÉ {ÉjÉ EòÒ ÉÉ ü{éõ (APPLICATION FORMAT) [{ÉÊ úê ɹ]õ-I(ब.)] EòÉä EòÉì{ÉÒ Eò ú ºÉEòiÉä ½èþ * iii. = ÉÒnù ÉÉ ú +{ÉxÉä ½þÉlÉÉä ºÉä +É ÉänùxÉ {ÉjÉÉå EòÉä É äú* iv. +É ÉänùxÉ {ÉjÉÉå EòÒä ÊEòºÉÒ column EòÉä JÉɱÉÒ xé UôÉäcä * Íãî ¾ã ÔãîÞã ãã ã ãìãã ÊããØãî ãöãé ªÍããà ãñ ãñš ãäêã ÔãâØã ã Œãã ãñ ½ãò ãšã ñ (X) ãšã ãä ãíãã ã ÊãØãã * +xªéléé +É ÉänùxÉ {ÉjÉÉå EòÉä + É {ÉÚhÉÇ +É ÉänùxÉ {ÉjÉ ÉÉxÉÉ VÉÉBMÉÉ* v. +É ÉänùxÉ {ÉjÉ {É ú iéléé +xªé ºÉ ÉÒ nùºiéé ÉäVÉÉå {É ú = ÉÒnù ÉÉ ú +{ÉxÉÉ ½þºiÉÉIÉ ú ºÉ {ÉÚhÉÇ ü{é ºÉä Eò äú; ºÉÆÊIÉ{iÉ ½þºiÉÉIÉ ú xé Eò äú (FULL SIGNATURE NOT SHORT SIGNATURE) * vi. ºÉ ÉÒ ½þºiÉÉIÉ ãš Öãè ¹ãÆ ãšãà Ôãñ iéléé ãš ½þÒ ÉɹÉÉ Éå ½þÉäxÉÉ SÉÉʽþB +Éè ú =ºÉ Éä ãšãñƒã ã ãà ã Öãñ ý vii. = ÉÒnù ÉÉ ú, +É ÉänùxÉ {ÉjÉ Éå +{ÉxÉÉ xéé É, Ê{ÉiÉÉVÉÒ/ ÉÉiÉÉVÉÒ/{ÉÊiÉ(+MÉ ú ½þÉä iééä) EòÉ xéé É iéléé +{ÉxÉÉ VÉx É ÊiÉÊlÉ (DATE OF BIRTH) BäºÉä ʱÉJÉä VÉèºÉÉ ÊEò ÉèÊ]ÅõEÖò±Éä ÉxÉ +lé ÉÉ =ºÉEäò 23

24 ड. ºÉ ÉEòIÉ É ÉÉhÉ {ÉjÉ Éå =α±ÉÊJÉiÉ ½èþ* viii. ªÉÊnù ÊEòºÉÒ = ÉÒnù ÉÉ ú xéä Éè]ÅõÒEÖò±Éä ÉxÉ/BºÉ BºÉ ºÉÒ/½þÉªÉ ú ºÉäEåòb úò/ºéòêxéªé ú ºÉäEåòb úò Eäò {É SÉÉiÉ +{ÉxÉÉ xéé É {ÉÊ ú ÉÌiÉiÉ Eò ú ʱɪÉÉ ½þÉä +lé ÉÉ +{ÉxÉä xéé É EòÉä EòÉä<Ç ÉÉMÉ ½þ]õÉ ÊnùªÉÉ ½þÉä/ VÉÉäc É ½þÉä iééä =ºÉä Éè]ÅõÒEÖò±Éä ÉxÉ +ÉÊnù Eäò ÉÉnù +{ÉxÉÉ xéé É {ÉÊ ú ÉÌiÉiÉ Eò ú ±ÉäxÉä Eäò ÉÉ äú Éå úévé{éjé +ÊvɺÉÚSÉxÉÉ EòÒ ºÉÉIªÉÉÆÊEòiÉ ÉÊiÉʱÉÊ{ɪÉÉÆ VÉ ÉÉ Eò úxéò SÉÉʽþB * {ÉÊ ú ÉÌiÉiÉ xéé É úévé{éjé +ÊvɺÉÚSÉxÉÉ Éå ÉÒ nù ÉÉǪÉÉ VÉÉxÉÉ SÉÉʽþB * ix. = ÉÒnù ÉÉ úéå =xéeäò ÉèÊIÉEò ªÉÉäMªÉiÉÉ iéléé =xéeäò +ɪÉÖ ºÉä ºÉ ÉÊvÉiÉ ºÉ ÉÒ É ÉÉhÉ {ÉjÉÉå É ÉÉÊhÉEò Ê É ÉÊ ÉtɱɪÉ/ºÉƺlÉÉ/ ÉÉäbÇ ºÉä ½þÉäxÉÉ SÉÉʽþB* x. ããìãñª ã ¹ã ã ½ãò ãä ãš Øã ªãÌãñ ãšñ ã ãìôããà ãã¾ãì/ ã ½ããä ããä ã, ã¹ãñãäàã ã ¾ãî ã ã½ã Íãõãäàã ãš ¾ããñؾã ãã, ã ãã/ ã ã ãã/ ããä¹ãìã/¼ãî¹ãîôãõ/íãã.ãäìã. Ñãñ ããè / ºÉÒ.VÉÒ.ºÉÒ.<Ç ÉMÉÇ Eäò ü{é Éå nùé Éä ãšñ Ôã½ã ãã ã ½ãò ¹ãƽãã ã¹ã ããò ãšãè Ôããà¾ããâãä ãš ã ¹ãŠãñ ãñ ¹ãÆãä ã¾ããúý xi. ããìãñª ã ¹ã ã ½ãò ãä ã ããããäà ã Ô ãã ã ¹ãÀ ¹ããÔã¹ããñ à ãã ãšãà ãšã ãìããè ã ã½ã ãþœãè ãä ãšô½ã ãšã ãš ¹ãŠãñ ãñ(4ôãò.½ããè.x 5Ôãñâ.½ããè.) ãþœãè ãàö ãäþã¹ã ãšãƒã(ãä¹ã ã ¾ãã Ô ñ¹ãêã Ôãñ ãöãé) ØãƒÃ Öãñý xii. ããìãñª ã ¹ã ã ½ãò Ôã½ãìªã¾ã/Ñãñ ããè ãšãè ãäô ããä ã ÔãÖãè-ÔãÖãè ªÍããþããè ØãƒÃ Öãñý xiii. xiv. आर व दन-पत र र पद क र वगम स. एर व वर वज ञ पन स. क सठ क एर व थप र प र उल ल हकय गय ह +É ÉänùxÉ É äú VÉÉxÉä ÉɱÉä 汃 òé äò Eäò >ð{é ú ÉÉä]äõ +IÉ úéå Éå ÊxÉ xé ü{é Éå ʱÉJÉÉ VÉÉB- चयन पद {ÉnùÉä Eäò xéé É: ; {ÉnùÉä Eäò ÉMÉÇ ºÉÆ: <Ç.+É ú ; Ê ÉYÉÉ{ÉxÉ ºÉÆIÉÉ: <Ç.+É ú xv. BEò 汃 òé äò Éå Eäò É±É BEò = ÉÒnù ÉÉ ú EòÉ BEò +É ÉänùxÉ-{ÉjÉ ½þÒ újéé VÉÉxÉÉ SÉÉʽþB * Xvi +É ÉänùEò EòÉä BEò É ÉMÉÇ ½äþiÉÖ BEò ½þÒ +É ÉänùxÉ {ÉjÉ ÉºiÉÖiÉ Eò úxéé SÉÉʽþB * BEò ºÉä +ÊvÉEò É ÉMÉÇ ½äþiÉÖ +É ÉänùxÉ Eò úxéä Eäò ʱÉB <SUÖôEò = ÉÒnù ÉÉ ú {Énù Eäò ÉiªÉäEò É ÉMÉÇ ½äþiÉÖ {ÉÞlÉEò-{ÉÞlÉEò +É ÉänùxÉ {ÉjÉ ÉºiÉÖiÉ Eò úxéé SÉÉʽþB* xvii र नय जजत = ÉÒnù ÉÉ úéå ÊxÉÎ SÉiÉ ü{é ºÉä +É ÉänùxÉ {ÉjÉ Eäò ºÉÉlÉ, +{ÉxÉÒ +{ÉxÉÒ ÉMÉÇ Eäò +xéöºéé ú घ षण पत र - [{ÉÊ úê ɹ]õ-II] {Éä É Eò åú* +xªéléé =xéeòò = ÉÒnù ÉÉ úò EòÉä ºÉ úºé úò iééè ú {É ú ªÉÉ ÉiÉÔ ÉÊGòªÉÉ Eäò ÊEòºÉÒ ÉÒ SÉ úhé Éå +º ÉÒEÞòiÉ Eò ú ÊnùªÉÉ VÉÉBMÉÉ* +É ÉänùxÉ {ÉjÉ +º ÉÒEòÉ ú iéléé úqù ½þÉäxÉä Eäò EòÉ úhé +MÉ ú xéòséä ÊnùB MÉB ÊEòºÉÒ BEò ÉÒ EòÉ úhé (¾ãÖ ÔãîÞããè ãšñìãêã ÒÓ ãâ ã ÔÌã¹ã Öõ, ÔãÌããÄØã¹ãî ãã ãöãé Öõ) Éå +É ÉänùxÉ {ÉjÉ EòÉä nùéä¹éò {ÉɪÉÉ VÉɪÉä iééä = ÉÒnù ÉÉ ú EòÒ = ÉÒnù ÉÉ úò EòÉä ºÉ úºé úò iééè ú {É ú ªÉÉ ÉiÉÔ ÉÊGòªÉÉ Eäò ÊEòºÉÒ ÉÒ SÉ úhé Éå +º ÉÒEÞòiÉ Eò ú ÊnùªÉÉ VÉÉBMÉÉ : i. ªÉ½þ xééäê]õ É EòÒ {Éè úé-10 तथ {ÉÊ úê ɹ]õ-I(ए.) {É ú ÊxÉnæù ÉÉå Eäò ié½þié +É ÉänùxÉ {ÉjÉ ºÉ½þÒ òé Éæ]õ ( ÉÉ ü{é) xé ½þÉäxÉÉ +lé ÉÉ =ºÉä ºÉ½þÒ `ÆöMÉ ºÉä xé É úé ½Öþ+É ½þÉä iééä* ii. ã ãîàñ ã ãìãã ã¹ãÿ ããè¾ã ããìãñª ã ý iii. ãöô ããàããäà ã/ãäª ããâ ãš ÀãäÖ ã ããìãñª ã ý iv. +É ÉänùxÉ {ÉjÉ Éå º ɽþºiÉÉIÉÊ úié ÉiÉÇ ÉÉxÉ ½þÉ±É EòÉ º ÉSUô ãäºã ãã ½ãã ã ãš ¹ããÔã¹ããñ à ãã ãšãà ãšã ¹ãŠãñ ãñ(4ôãò.½ããè.x 5Ôãñâ.½ããè.) xé ÊSÉ{ÉEòÉxÉÉ* v. ¹ãŠãñ ãñ ãšãè ãä ãàã ã Ôã ¹ãÆãä ããäêããä¹ã ãäþã¹ã ãšã ãã/ôãâêãø ã ãšà ããý 24

25 ई. vi. vii. viii. ix. +É ÉänùxÉ {ÉjÉ /¹ãŠãñ ãñ ú / Ôã¼ããè ã¼¾ããä ãã¾ããò ãàã Ôãã½ãã ¾ã ÜããñÓã ãã /+.ºÉä.=. PÉÉä¹ÉhÉÉ {ÉjÉ (+ÊxÉ ÉɪÉÇ ü{é ºÉä Eäò É±É +.ºÉä.=. + ªÉÌlɪÉÉå Eäò ʱÉB)[{ÉÊ úê ɹ]õ-I], ¾ããäª ÊããØãî Öãñ, ãšñ ={É ºÉ ÉÒ ½þºiÉÉIÉ ú ªÉ½þ xééäê]õ É EòÒ {Éè úé-10 {É ú ÊxÉnæù ÉÉå Eäò ié½þié xé ½þÉä iééä* ÖÔ ããàãà ½ãò ãä¼ã ã ãã ½þÉä iééä ý ãäö ªãè ã ãìãã ãâøãæñ ããè ½ãò ã ¼ãÀñ Öì ããìãñª ã {ÉjÉ ã ãìãã ã¼¾ã ããê ãàã ÔÌã¾ãâ ã¹ã ãñ ÖÔ ãêãñœã ½ãò ãöãé ¼ãÀñ Øã ããìãñª ã {ÉjÉ ý ããìãñª ã ¹ã ã ãšñ ÔãâØã ã ãšãùêã½ã ½ãò ¼ãìØã ãã ã ãä ãš Øã ¹ãÀãèàãã ÍãìÊ ãš ãšã ãäìãìãà ã ã ªñ ãã/ ãöãâ ÊããØãî Öãñ, ã¹ãñãäàã ã ½ãîʾã Ìãâ Ìãõ²ã ãã ÌããÊãñ ãšñ.¼ã.íãì.ãä. ãšã ã Öãñ ãã ý x. Ôãâºãâãä ã ã ã ãšüãà ãàã ãšñ.¼ã.íãì.ãä. ãšã ãäþã ã ãàãè ãšñ Ôãñ ãä ãàô ã ã ãä ãš¾ãã ãã ãã ý xi. ã ãã/ ã ã ãã/ ããä¹ãìã/¼ãî¹ãîôãõ/íãã.ãäìã./ ºÉÒ.VÉÒ.ºÉÒ.<Ç ÉMÉÇ Eäò ã¼¾ããä ãã¾ããò ãñš Ôãâºãâ ã ½ãò ãäþã ã ¹ãƽãã ã-¹ã ã ã Öãñ ããý ¹ãƽãã ã-¹ã ã ãä ã ããããäà ã ¹ãÆã¹㠽ãò Ôãàã½ã ¹ãÆããä ã ãšãàãè Ôãñ ¹ãÆã¹ ã ãä ãš¾ãã ãã ãã ÞãããäÖ ý xii. xiii. xiv. xv. xvi. ã¼¾ã ããê ãàã, Ôãã½ãã ¾ã ÜããñÓã ãã/ ãšñ ³ ÔãÀ ãšãà ãšñ ãäôããäìãêã ãš½ããþãããäà¾ããò ãšãè ÜããñÓã ãã, ¾ããäª ÊããØãî Öãñ/ ããä¹ãìã ãšñ ºããÀñ ½ãò ÜããñÓã ã, ¾ããäª ÊããØãî Öãñ, Éå ½þºiÉÉIÉ ú ã ãšà ãã ý ãš½ã ãã¾ãì/ ããä ã ãš ãã¾ãì ãñš ã¼¾ã ããê ý ããìãñª ã ¼ãñ ã ãñ ãšãè ãâãä ã½ã ãä ããä ã ã ãã Ôã½ã¾ã ¹ãÀ ã¹ãñãäàã ã Íãõãäàã ãš ¾ããñؾã ãã ã Öãñ ãã ý +É ÉänùxÉ {ÉjÉ Éå ÊnùB MÉB +ɪÉÖ (VÉx ÉÊiÉÊlÉ) / Ê ÉIÉÉ iéléé +xéö É É ºÉ ÉxvÉÒ ºÉÚSÉxÉÉ+Éé Eäò nùé ÉänùÉ úò EòÉ É ÉÉhÉ{ÉjÉÉå/nùºiÉÉ ÉäVÉÉå Eäò ºÉÉIªÉÉÆÊEòiÉ ÉÊiÉʱÉÊ{ɪÉÉÆ +É ÉänùxÉ {ÉjÉ Eäò ºÉÉlÉ xé näùxéé* +ɪÉÖ (VÉx ÉÊiÉÊlÉ) / Ê ÉIÉÉ iéléé +xéö É É ºÉ ÉxvÉÒ ºÉÚSÉxÉÉ+Éé Eäò nùé ÉänùÉ úò EòÉ É ÉÉhÉ{ÉjÉÉå/ nùºiéé ÉäVÉÉå É ÉÉÊhÉEò Ê É ÉÊ ÉtɱɪÉ/ºÉƺlÉÉ/ ÉÉäbÇ ºÉä xé ½þÉäxÉÉ * xvii É ÉÉhÉ{ÉjÉÉå/nùºiÉÉ ÉäVÉÉå º ÉSUô B ÉÆ {Égäø VÉÉxÉä ªÉÉäMªÉ xé ½ÖþB iééä * xviii. MɱÉiÉ ºÉÚSÉxÉÉ näùxéé +lé ÉÉ ºÉ½þÒ ºÉÚSÉxÉÉ UÖô{ÉɪÉÉ ½Öþ+É iééä* xix. +É ÉänùxÉ {ÉjÉ Eäò OɽþhÉ Eò úxéä EòÒ ºÉ ÉÉÎ{iÉ ÊnùxÉÉÆEò अथ मत Eäò ÊxÉvÉÉÇÊ úié ºÉ ÉªÉ Eäò ÉÉnù ÉÉ{iÉ ÊEòªÉä VÉÉxÉä ÉɱÉä +É ÉänùxÉ {ÉjÉÉå* xx. स चन क प र -10 म द य गए मन श क अन स र +É ÉänùxÉ {ÉjÉ ÉäVÉxÉä ÉɱÉä 汃 òé äò {É ú,ú {ÉnùÉä Eäò xéé É, {ÉnùÉä क ÉMÉÇ स यय B ÉÆ Ê ÉYÉÉ{ÉxÉ स यय xé ʱÉJÉxÉÉ और आ न पत र म गथ स ख य और व ज ञ पन स ख य न मलखन xxi ãš Ôãñ ããä ã ãš ã¼¾ããä ãã¾ããò ãñš ããìãñª ã ãš Öãè ãäêã¹ãšã¹ãñš ½ãò ¼ãñ ã ãã ý xxii ãšãñƒã ã ¾ã ããä ã¾ããä½ã ã ãã ý ããìãñª ã ¹ãÆÔ ãì ã ãšà ãñ Ôãâºãâ ããè ã ãìªñíã: i. ããìãñª ã ¹ã ã ãšñ ãšãùêã½ããò ½ãò ã¹ãñãäàã ã ÔãîÞã ãã ãâøãæñ ããè (ºãü ñ ãàãàãò ½ãò) ¾ãã ãäö ªãè ½ãò ãäêãœãò ý ii. ãš ãäêã¹ãšã¹ãšñ ½ãò ãšñìãêã ãš Öãè ã¼¾ã ããê ãšã ããìãñª ã ¹ã ã Öãñ ãã ÞãããäÖ ý ƒôã ã ãìªñíã ãšñ ÊÊãâÜã ã ¹ãÀ ãã¾ããñøã ãàã ªâ ã ½ã ãš ãšãàãìããƒã ãšãè ãã Øããè ãä ãôã½ãò ããìãñª ããò ãšã ãôìããè ãšãà ãä ãš¾ãã ãã ãã ¼ããè Íãããä½ãÊã Öõ ý iii. +É ÉänùxÉ {ÉjÉ É äú VÉÉxÉä ÉɱÉä 汃 òé äò Eäò >ð{é ú ÉÉä]äõ +IÉ úéå Éå ÊxÉ xé ü{é Éå ʱÉJÉÉ VÉÉB- iv. चयन पद {ÉnùÉä Eäò xéé É: ; {ÉnùÉä Eäò ÉMÉÇ ºÉÆIÉÉ: <Ç.+É ú ; Ê ÉYÉÉ{ÉxÉ ºÉÆIÉÉ: <Ç.+É ú ¾ããäª ããìãñª ã ¹ã ã ãããä ã ãšããäà ãš ¹ãÆãÁ¹ã ãšñ ã ãìá¹ã ãöãé Öõ/ Ôã½ãò ã¹ãî ãã ÔãîÞã ãã/øãêã ã ÔãîÞã ãã ªãè ØãƒÃ Öõ/ ã ¾ããò ãšãñ œì¹ãã¾ãã Øã¾ãã Öõ/ÖÔ ããàãà ãöãé ãä ãš¾ãã Øã¾ãã Öõ/ÍãìÊ ãš ªñ¾ã Öõ ããõà ãªã ãöãé ãä ãš¾ãã Øã¾ãã Öõ/ ãäþã ã Ô ãã ã ¹ãÀ ãþœãè ãä ãšô½ã ãšã ¹ãŠãñ ãñ ãöãé ÊãØãã¾ãã Øã¾ãã Öõ/ Ñãñ ããè ( ã ãã/ ã ã ãã/¼ãî.¹ãî.ôãõ./ ããä¹ãìã/íãã.ãäìã./ ºÉÒ.VÉÒ.ºÉÒ.<Ç ÉMÉÇ ) ãã¾ãì, Íãõãäàã ãš ¾ããñؾã ãã, ãã¾ãì ½ãò œî ãšãñ ªÍããà ãñ ÌããÊãñ ¹ãƽãã ã-¹ã ããò ãšãè ã ãì¹ãæ½ãããä ã ã ¹ãÆãä ã¾ããú ãöãé ÊãØããƒÃ Öõ, ¾ãã ãš 25

26 Ôãñ ããä ã ãš ããìãñª ã ¹ã ã ¼ãñ ãñ Øã Öö ããñ ¼ã ããê ¹ãÆãä ãš¾ãã ãšñ ãä ãšôããè ¼ããè Ô ãà ¹ãÀ ããìãñª ã ¹ã ã ãšãñ ÔãÀÔãÀãè ããõà ¹ãÀ ãôìããè ãðš ã ãšà ã䪾ãã ãã Øãã ý v. ¾ããäª ãä ãšôããè ã¼¾ã ããê ãñ ½ãõãä È ãš/ Ôã ÔãÔããè/Öã¾ãÀ Ôãñ ãšò Àãè ãšñ ºã㪠ã¹ã ãã ãã½ã ºãªÊã ãäêã¾ãã Öõ ¾ãã Ôã ãšã ãšãñƒã ¼ããØã œãñü ã䪾ãã Öõ/ Ôã½ãò ãìšœ ããñü ã䪾ãã Öõ, ããñ Ôãñ ƒôã ããíã¾ã ãšãè Àã ã¹ããä ã ã ããä ãôãîþã ãã ãšãè ãš ã ãì¹ãæ½ãããä ã ã ¹ãÆãä ã ¹ãÆÔ ãì ã ãšà ããè ÖãñØããè ãä ãš Ôã ãñ ½ãõãä È ãš ãããäª ãšñ ºã㪠ã¹ã ãã ãã½ã ºãªÊã ã䪾ãã Öõ ý Àã ã¹ããä ã ã ããä ãôãîþã ãã ½ãò Ôã ãšã ¹ããäÀÌããä ãã ã ãã½ã ¼ããè ªÍããþãã Øã¾ãã Öãñ ãã ÞãããäÖ ý vi. vii. viii. ix. ãã¾ããñøã ã ãš ãäìãê㽺ã ãšñ ãäêã ãàªã¾ããè ãöãé ÖãñØãã ý ã¼¾ã ããê ããìãñª ã ¹ã ã ãšñ ããèþãñ ã ãã ¹ãŠãñ ãñøãæã¹ãš ¹ãÀ ( ÌãÀãè¾ã ã: ãšãêããè Ô¾ããÖãè/ ãšãêãñ ºããÊã ¹ãñ ã Ôãñ ) ¹ããäÔ ããä ã ¹ã ã ãš ƒ ¾ãããäª ¹ãÀ Ôããè ãàãè ãšñ Ôãñ ããõà Ôããè ¼ããÓãã ½ãò ÖÔ ããàãà ãšàò ãõôãã Ìãñ ããìãñª ã ¹ã ã ¹ãÀ ãšà ãñ Öö ã ãã Ôã½ãò ãšãñƒã ãâ ãà ãöãé Öãñ ãã ÞãããäÖ ý ¾ããäª ãäìããä¼ã ã Ô ãã ããòñ ¹ãÀ ã ãšñ ãàã ãä ãš Øã ÖÔ ããàãà ½ãò ãšãñƒã ãâ ãà ¹ãã¾ãã ãã ãã Öõ ããñ ñôãñ ½ãã½ãÊããò ½ãò ãã¾ããñøã ãàã ã ãšãè ã¼¾ããä ãã ãã ãä ãàô ã ãšãè ãã Ôã ãš ããè Öõ ý ã¼¾ã ããê ããìãñª ã ¹ã ã ¹ãÀ ã¹ã ãã ãìããè ã ã½ã ãþœãè ãä ãšô½ã ãšã ¹ããÔã¹ããñ à ãã ãšãà ãšã ¹ãŠãñ ãñ ãäþã¹ã ãšã â (Ô ñ¹ãêã ¾ãã ãä¹ã ã ãöãé ãšàò ) ã ãã Ôããè ¹ãŠãñ ãñ ãšãè ãš ããä ããäà ã ã ¹ãÆãä ã ãã¾ããñøã Ôãñ ¹ãÆã¹ ã Öì ¹ãÆÌãñÍã ¹ã ã ¹ãÀ ºã㪠½ãò ã¹ãñàãã ãìôããà ãäþã¹ã ãšã ãñ ãšñ ãäêã ÀŒãò,¾ããäª ããìãí¾ã ãš Öãñ ý ¹ãŠãñ ãñ ½ãò ãšãñƒã ¼ããè ãâ ãà Öãñ ãñ ¹ãÀ ã ãšãè ã¼¾ããä ãã ãã ãôìããè ãðš ã ãšãè ãã Ôã ãš ããè Öõ ý ã¼¾ã ããê ¾ãÖ Ôãìãä ããäíþã ã ãšà ãñ ãšñ ãäêã ¹ãîÀãè ÔããÌã ãã ããè ºãÀ ãò ãä ãš ããìãñª ã ¹ã ã ¼ãÀ ãñ Ôã½ã¾ã ãšã ãšà ¹ãÀ ã ãäêãœãò / ãšã -¹ããè ã ãšàò/¹ã ʾãî ã ÊãØãã â/ ãšãñƒã ããä ããäà ã ã ãšãøã ã ãããäª ã ãäþã¹ã ãšã â ý ¾ããäª Ôãì ããà ãšà ãã ã¹ããäàöã¾ãã Öãñ, ããñ ã¼¾ã ããê ÌãÖãâ ã¹ã ãñ ¹ãîÀñ ÖÔ ããàãà ãšà ãšñ Ôãñ ãäþã ã Àãèãä ã Ôãñ ¹ãƽãããä ã ã ãšàò ý x. ã¼¾ã ããê ¾ãÖ Ôãìãä ããäíþã ã ãšà ãñ ãšñ ãäêã ¹ãÀãèàãã ãšãè ãäìã ããä¹ ã ãšñ Ôã¼ããè ¹ãºãâ ããò ãšãñ ¾ãã ã Ôãñ ¹ãü ñ ãä ãš ãä ãô㠹㪠ãšñ ãäêã Ìãñ ããìãñª ã ãšà ÀÖñ Öõâ, ãä ã ããã¾ã ãš ããàãèœã ãšãñ Ìãñ ãã¾ãì, Íãõãäàã ãš ¾ããñؾã ãã ãšãè ã¹ãñàãã ããò ãããäª ãšñ ã ãìôããà Ôã ãšñ ¹ãã ã Öö ý ¹ãÀãèàãã ãšñ Ôã¼ããè ÞãÀ ããò (ãäêããäœã ã ¹ãÀãèàãã, Ôããàãã ãšãà ãããäª ) ½ãò ã ãšã ¹ãÆÌãñÍã ¹ãî ãã ã¾ãã ã ãâãä ã½ã ÖãñØãã ã ¾ããòãä ãš ãã¾ããñøã ¹ãÀãèàãã Ôãñ ¹ãÖÊãñ ªÔ ããìãñ ããò ãšãè ãšãñƒã ÔãâÌããèàãã ãöãé ãšà ãã Öõ ý ƒôã ¹ãÆ ãšãà, ¾ããäª ãä ãšôããè ÞãÀ ã ½ãò ¾ãÖ ¹ãã¾ãã ãã ãã Öõ ãä ãš ã¼¾ã ããê ¹ãã ã ãã ãšãè ãä ãšôããè Íã ãã ãšãñ ¹ãîÀãè ãöãé ãšà ãã Öõ ããñ ãã¾ããñøã ãàã Ôã ãšãè ã¼¾ããä ãã ãã ãä ãàô ã ãšà ªãè ãã Øããè ý xi. xii. xiii. xiv. xv. xvi. ¾ããäª ã¼¾ã ããê ã ãã/ ã ã ãã/ ããä¹ãìã/¼ãî¹ãîôãõ/íãã.ãäìã./ºéò.véò.ºéò.<ç Öãñ ãñ ãšã ãîÿã ªãÌãã ãšàñøãã ããñ Ôãñ ãã¾ããñøã ãàã ÔãâÞãããäÊã ã ¹ãÀãèàãã ããò Ôãñ Ô ãã¾ããè Á¹ã Ôãñ ÌãããäÀ ã ãä ãš¾ãã ãã Ôã ãš ãã Öõ ý ¾ããäª ã¼¾ã ããê ããìãñª ã ¹ã ã ½ãò ÔãâØã ã ãšãùêã½ããò/ô ãã ããò ¹ãÀ ã¹ã ãñ ÖÔ ããàãà ãöãé ãšàòøãñ, ããñ ƒôã ½ãã½ãÊãñ ½ãò ããøãñ ãšãñƒã ¹ã ããþããà ãä ãš ºãØãõÀ ñôãñ ã ãîàñ ããìãñª ã ¹ã ããò ãšãñ ÔãÀÔãÀãè ããõà ¹ãÀ ãôìããè ãðš ã ãä ãš¾ãã ãã Ôã ãš ãã Öõ ý ã¼¾ããä ãã¾ããò ãšãñ ã¹ã ãñ ÖÔ ããàãà ÜãÔããè ÖÔ ããäêããä¹ã ½ãò ãšà ãñ ÖãòØãñ ã ãä ãš ºãü ñ ãàãàãò ½ãò ã ¾ã ãã ñôãñ ã¼¾ããä ãã¾ããò ãšãè ã¼¾ããä ãã ãã ããøãñ ãäºã ãã ãšãñƒã ¹ã ããþããà ãä ãš ãäºã ãã ãôìããè ãšãà ãšà ªãè ãã Øããè ý ã¼¾ããä ãã¾ããò ãšãñ ¾ãÖ ãäìã ãšê¹ã Öõ ãä ãš Ìãñ ã¹ã ãñ ããìãñª ã ¹ã ã ãñš Ôãã ã Ìã ãã½ãã ã ¹ãÆãä ãš¾ãã ãñš ã ãìôããà ¾ãã ããñ ãäìããä¼ã ã ªÔ ããìãñ ããò ãšãè ÔÌã¾ãâ ¹ãƽãããä ã ã/ôìã-ôã ¾ãããä¹ã ã ¹ãŠãñ ãñ ¹ãÆãä ã¾ããâ ¹ãÆÔ ãì ã ãšàò ý ã ãããä¹ã, Ôããàãã ãšãà ãñš Ôã½ã¾ã ½ãîÊã ªÔ ããìãñ ã/¹ãæ½ãã ã-¹ã ã ãšãè ããâþã ãšãè ãã Øããè ã ãã ã ãšãè ã¼¾ããä ãã ãã ñôããè ÔãâÌããèàãã ãñš ¹ããäÀ ãã½ã ãñš ã ããè ã ÖãñØããè ý ãäìããä¼ã ã ªÔ ããìãñ ããò ãñš ÔÌã¾ãâ ¹ãƽãã ã ã ãšãè ÔãìãäÌã ãã ãšã ¹ãƾããñØã ãšà ãñ Ôã½ã¾ã ã¼¾ããä ãã¾ããò ãšãñ ¾ãÖ Þãñ ããìã ããè ªãè ãã ããè Öõ ãä ãš ãã¾ããñøã ãšãñ ¼ãƽ㠽ãò ÀŒã ãñ ã ãìãã ãã¾ããñøã ãñš ¹ãÀãèàãã ããò ½ãò ºãõŸ ãñ ãñš ãäêã ãšãñƒã ØãÊã ã ¹ãƽãã ããè ãšà ã ãšà ãñ ¹ãÀ ã ãšãè ã¼¾ããä ãã ãã ãšãñ ãä ãàô ã ãšà ãñ ãñš ãäêã ããä ããäà ã ã ã¼¾ããä ãã¾ããò ãñš ãäìãâ ã¹ãàããä ã ãš/¹ãàãèàãã Ôãñ ÌãããäÀ ã ãšà ãñ ãšãè ãšãàãìããƒã ãšãè ãã Øããè ý ã¼¾ããä ãã¾ããò ãšãñ ¹ãÀãèàãã ¹ããäÀÔãÀ/¼ãÌã ã ãñš ã ªÀ ½ããñºããƒÊã ¹ãŠãñ ã/ ãšãñƒã ¼ããè ã ¾ã Ôãã ã ã Êãñ ãã ãñ ãšãè ã ãì½ããä ã ãöãé Öõ ã ãã ƒ ã ã ãìªñíããò ãšã ãä ãšôããè ¼ããè ¹ãÆ ãšãà Ôãñ ÊÊãâÜã ã ãšà ãñ ¹ãÀ ã¼¾ããä ãã¾ããò ãñš ãäìãâ ãš½ããþããàãè Þã¾ã ã ãã¾ããñøã ãšãè ããøãã½ããè ¹ãÀãèàãã ããò Ôãñ Àãñ ãš ÊãØãã ãñ ÔããäÖ ã ã ãìíããôã ãã ½ã ãš ãšãàãìããƒã ãšãè ãã Øããè ý ã¼¾ããä ãã¾ããò ãšãñ ã¹ã ãñ Ôãã ã Þã. ºããè. ¹ãòãäÔãÊã,ƒÀñ ãà Êãã ãñ ÞãããäÖ ý ã¼¾ããä ãã¾ããò ãšãñ ¹ãÀ ãäìããä ããäªãó ã ÌãÔ ãì ããò ãñš ãêããìãã ãšãñƒã ã ¾ã ÌãÔ ãì, ãõôãñ ¹ãìÔ ã ãòš, ããñ ã ãã ŒãìÊãñ ¹ã ã ãš,½ããñºããƒêã ãããäª ¹ãÀãèàãã ¼ãÌã ã ½ãò ãöãé Êãã ãñ ÞãããäÖ ý <ÇSUÖôEò = ÉÒnù ÉÉ úéå EòÉä ªÉ½þ ºÉ±Éɽþ ÊnùªÉÉ VÉÉiÉÉ ½èþ ÊEò ɽþ +É ÉänùxÉ {ÉjÉ EòÉä É úxéä ºÉä {ɽþ±Éä +Éè ú 26

27 Eò ÉÇSÉÉ úò SɪÉxÉ +ɪÉÉäMÉ ({ÉÚ.IÉä.) Éå ÉäVÉxÉä ºÉä {ɽþ±Éä <ºÉÒ xééäê]õ É Eäò +±ÉMÉ-+±ÉMÉ {Éè úé/ºéé É-{Éè úé {É ú ÊnùB ½ÖþB ºÉ ÉÒ ÉÉxÉnùhb EòÉä näùjéä* 11. +É ÉänùxÉ {ÉjÉ, É ÉÉhÉ{ÉjÉ iéléé PÉÉä¹ÉhÉÉ {ÉjÉ Eäò ÉÉ ü{é B ÉÆ ºÉIÉ É ÉÉÊvÉEòÉÊ úªééå EòÒ ºÉÚSÉÒ ए. +É ÉänùxÉ {ÉjÉ {ÉjÉ Eäò ÉÉ ü{é ÉÒ. स. +É ÉänùxÉ {ÉjÉ {ÉjÉ Eäò ÉÉ ü{é, स चन क {ÉÊ úê ɹ]õ-I(ब.) र ÊnùB MÉB ½èþ* É ÉÉhÉ{ÉjÉ iéléé PÉÉä¹ÉhÉÉ {ÉjÉ Eäò ÉÉ ü{é É ÉÉhÉ{ÉjÉ iéléé PÉÉä¹ÉhÉÉ {ÉjÉ Eäò ÉÉ ü{é, <ºÉ xééäê]õ É Eäò {ÉÊ úê ɹ]õ-II ºÉä {ÉÊ úê ɹ]õ-IX {É ú ÊnùB MÉB ½èþ* ºÉIÉ É ÉÉÊvÉEòÉÊ úªééå EòÒ ºÉÚSÉÒ ºÉIÉ É ÉÉÊvÉEòÉÊ úªééå EòÒ ºÉÚSÉÒ, <ºÉ xééäê]õ É Eäò +xéö±émxéeò-i र ÊnùB MÉB ½èþ* i. ããñ ã¼¾ã ããèã ããàãäàã ã ãäàãä ã ã¾ããñâ ãšñ ãäêã ãäìãþããà ãä ãš ãã ãñ ãšñ ƒþœì ãš Öõâ/ ãã¾ãì ½ãñâ œî ÞããÖ ãñ Öõâ, Öò ¹ãÀãèàãã ãšñ ãäêã ã¹ã ãñ ããìãñª ã ¹ã ã ãšñ Ôãã ã Ôãàã½ã ¹ãÆããä ã ãšãàãè Ôãñ ¹ãÆã¹ ã ã¹ãñãäàã ã ¹ãƽãã ã ¹ã ã ¹ãÆÔ ãì ã ãšà ãã ÞãããäÖ ã ¾ã ãã ã ãã/ ã ã ãã/ ããä¹ãìã/íãããäìã/ ¼ãî¹ãîÔãõ / ºÉÒ.VÉÒ.ºÉÒ.< ãšãè ãäô ããä ã ãšñ ã ãšñ ªãÌãñ ãšãñ ÔÌããè ãšãà ãöãèâ ãä ãš¾ãã ãã Øãã ý ã ãšñ ããìãñª ã ¹ã ããñâ ãšñ ºããÀñ ½ãñâ ñôãã Ôã½ã ãã ãã Øãã ½ãã ããñ ãä ãš Ìãñ Ôãã½ãã ¾ã ( ã ãã) Ñãñ ããè ãšñ ã¼¾ã ããèã Öãñâý ii. अभ यमर थय क च र त न ज र त ह दक यद कपटप णथ र प स 12. SɪÉxÉ ÉÊGòªÉÉ: ए. ÉÉlÉÊ ÉEò SɪÉxÉ ÉÊGòªÉÉ: अज /अजज /अवप /भ प स /श व खस र मर त ह न क करर त ह र त, उन ह आय ग द व र आय खजर त पर क ष ओ स व खजथर त दकय ज एग i. ºÉÉ ÉÉxªÉ ü{é ºÉä + ªÉÌlɪÉÉå EòÒ SɪÉxÉ BEò ºÉÉIÉÉiEòÉ ú/ ªÉÊHòi É {É úòiéé/ ÊxÉ{ÉÖhÉiÉÉ {É úòiéé Eäò ÉÉvªÉ É ºÉä ½þÉäiÉÉ ½èþ * 漃 Çò ÊxÉvÉÉÇÊ úié xéªéúxéié É ªÉÉäMªÉiÉÉ+Éå +ÉÊnù EòÉä Êxɹ{ÉzÉ Eò úxéé ÉÉjÉ + ªÉlÉÔ EòÉä ºÉÉIÉÉiEòÉ ú/ ªÉÊHòi É {É úòiéé/ ÊxÉ{ÉÖhÉiÉÉ {É úòiéé Éå ÉÖ±ÉÉxÉä EòÒ {ÉÉjÉiÉÉ xé½þó ½þÉäMÉÒ * =xéeòò ÉèÊIÉEò ªÉÉäMªÉiÉÉ+Éå ÉèÊIÉEò Ê úeòébç, ÉÉ{iÉÉÆEò- ÉÊiÉ ÉiÉ +ÉÊnù Eäò +ÉvÉÉ ú {É ú + ªÉÌlɪÉÉå EòÉ ÉÉlÉÊ ÉEò SɪÉxÉ +ɪÉÉäMÉ Eò ú ºÉEòiÉÉ ½èþ iéléé BäºÉä SɪÉÊxÉiÉ + ªÉÌlɪÉÉå EòÉä BEò ºÉÉIÉÉiEòÉ ú/ ªÉÊHòi É {É úòiéé/ ÊxÉ{ÉÖhÉiÉÉ {É úòiéé Eäò ʱÉB ½þÉÊWÉ ú ½þÉäxÉÉ {Écä MÉÉ* ii. +ɪÉÉäMÉ +{ÉxÉä Ê É ÉäEòÉÊvÉEòÉ ú ºÉä, ªÉÊnù VÉ ü úié {Écä iééä, + ªÉÌlɪÉÉå EòÉä छ नब न पर क षण Eäò ʱÉB ÉÖ±ÉÉxÉä ºÉä {ɽþ±Éä {ÉnùÉå Eäò ʱÉB ºÉ½þÒ Ê É¹ÉªÉ {É ú, BEò É ÉÒhÉiÉÉ-{É úòiéhé SɱÉÉxÉä EòÉ ÊxÉhÉÇªÉ ±Éä ºÉEòiÉÉ ½èþ +lé ÉÉ {ÉnùÉå EòÒ +ÊxÉ ÉɪÉÇ ªÉÉäMªÉiÉÉ {É ú ÉÉ{iÉÉÆEò- ÉÊiÉ ÉiÉ Eäò +ÉvÉÉ ú {É ú + ªÉÊlɪÉÉå EòÉä ÉÒ UôÉÄ]õÉ VÉÉ ºÉEòiÉÉ ½èþ * iii. ÊVÉxÉ É ÉMÉÉæ Eäò {ÉnùÉå Eäò ʱÉB ÊxÉ{ÉÖhÉiÉÉ - {É úòiéé ÊxÉvÉÉÇÊ úié EòÒ MÉ<Ç ½èþ, +ɪÉÉäMÉ ªÉÊnù SÉɽäþ iééäå ÊxÉ{ÉÖhÉiÉÉ-{É úòiéé EòÉ +ÊvÉiªÉVÉxÉ Eò ú ºÉEòiÉÉ ½èþ * iv ऐस छ नब न पर क षण, यद ह, कब आय खजर त करन क मनणथय मलय ज एग - क व स र त र त क यथ म/अन स मच क उल ल ख आय ग क बस इट ( पर दकय ज एग अर त अभ यमर थय क अपन दहर त म समय-समय पर क ष त र य बस इट खन क सल ह ज र त ह 27

28 Ê]õ{{ÉhÉÒ: ºÉÉIÉÉiEòÉ ú/ ªÉÊHòi É {É úòiéé <ºÉ ÉEòÉ ú ºÉä ÊxÉvÉÉÇÊ úié ÊEòªÉÉ MɪÉÉ ½èþ ÊEò + ªÉlÉÔ EòÒ üêséªééæ, YÉÉxÉ, ½þÉ É- ÉÉ É, +Ê É üêsé <iªééênù EòÒ VÉÉìSÉ EòÒ VÉÉ ºÉEåò ÊVÉxÉ Éå ÉèÊIÉEò ªÉÉäMªÉiÉÉ,+xªÉ- MÉÊiÉÊ ÉÊvɪÉÉÄ, ºÉÉ ÉÉxªÉ VÉÉMÉ üeòiéé/ YÉÉxÉ, {ÉnùÉå Eäò ʱÉB +ÊxÉ ÉɪÉÇ ªÉÉäMªÉiÉÉ EòÒ ºiÉ ú {É úú +vªéªéxé ÊEòªÉä MɪÉä Ê É¹ÉªÉÉå EòÒ MɽþxÉ VÉÉxÉEòÉ úò, ºÉÆ ÉÉÊnùEò IÉ ÉiÉÉ +Éè ú ªÉÊHòi É <iªééênù ºÉ ÉʱÉiÉ ½èþ* ब. स. UôÉxÉ ÉÒxÉ {É úòiéhé (SCREENING TEST) i. ºÉÉIÉÉiEòÉ ú/ ªÉÊHòi É {É úòiéé/ ÊxÉ{ÉÖhÉiÉÉ {É úòiéé Eäò {ɽþ±Éä, VɽþÉÄ Eò½þÓ VÉ ü úié {Écä, +ɪÉÉäMÉ +{ÉxÉä Ê É ÉäEòÉxÉÖºÉÉ ú BEò UôÉxÉ ÉÒxÉ {É úòiéhé SɱÉÉxÉä EòÉ ÊxÉhÉÇªÉ ±Éä ºÉEòiÉÉ ½èþ* ii. VɽþÉÄ Eò½þÓ VÉ ü úié {Écä iééä +ɪÉÉäMÉ +{ÉxÉä Ê É ÉäEòÉxÉÖºÉÉ ú BEò UôÉxÉ ÉÒxÉ {É úòiéhé ʱÉB Ê ÉxÉÉ {ÉnùÉå EòÒ +ÊxÉ ÉɪÉÇ ªÉÉäMªÉiÉÉ {É ú ÉÉ{iÉÉÆEò- ÉÊiÉ ÉiÉ Eäò +ÉvÉÉ ú {É ú + ªÉÊlɪÉÉå EòÉä ÉÒ UôÉÄ]õ ºÉEòiÉÉ ½èþ * iii. +ɪÉÉäMÉ Eäò uùé úé nùiéiéé/ É ÉÒhÉiÉÉ {É úòiéé Éå ÊxÉvÉÉÇÊ úié ÉÉxÉEò {É ú =kéòhéç ½þÉäxÉä Eäò ={É úéxié ½þÒ = ÉÒnù ÉÉ ú ºÉÉIÉÉiEòÉ ú/ ªÉÊHòi É {É úòiéé/ ÊxÉ{ÉÖhÉiÉÉ {É úòiéé Éå ={ÉκlÉiÉ ½þÉäxÉä Eäò ªÉÉäMªÉ ½þÉäMÉÉ* ãä ã¾ãìãä ã ã Öñ ãì ã ãìíãâôãã: i. ãã¾ããñøã ãšãñ ¹ãÆ ¾ãñ ãš Ñãñ ããè ãñš ã¼¾ããä ãã¾ããò [ ã ããã ãá ã ãã/ ã ã ãã/ ããä¹ãìã/ Íãã.ãäÌã./ ¼ãî¹ãîÔãõ./Ôãã½ãã ¾ã( ã ãã)] ãñš ãäêã ãêãøã- ãêãøã ¹ãÆ ¾ãñ ãš {É úòiéé/êxé{éöhéiéé {É úòiéé/uôéxé ÉÒxÉ {É úòiéhéú/ ªÉÊHòi É {É úòiéé/ºééiééieòé ½ãò ãêãøã- ãêãøã ¾ãî ã ã½ã ãöã ãš ãâ ãš ãä ã ããããäà ã ãšà ãñ ãšã ¹ãî ãã ãäìãìãñ ãšããä ã ãšãà Öõ ý ii. {É úòiéé (ÊxÉ{ÉÖhÉiÉÉ {É úòiéé/uôéxé ÉÒxÉ {É úòiéhéú/ ªÉÊHòi É {É úòiéé/ºééiééieòé, ãöãú ¼ããè ÊããØãî Öã)ñ, ãñš ¹ãÀã ã ãã¾ããñøã ¹ãÀãèàãã ½ãò ã¼¾ããä ãã¾ããò ãàã ¹ãÆã¹ ã ãä ãš Øã ãâ ãšãò ãñš ãã ããà ¹ãÀ ãš ¾ããñؾã ãã ÔãîÞããè ãõ¾ããà ãšàñøãã ããõà Ôããè 㚽㠽ãò ãã¾ããñøã ãàã ãä ã ã ãñ ã¼¾ããä ãã¾ããò ãšãñ {É úòiéé ½ãò ãöã ãã ¹ãÆã¹ ã ¹ãã ãã âøãñ, ¹ãÊ㺠ã ã ããàãäàã ã ãäàãä ã ã¾ããò ãšãè Ôã⌾ãã ã ãš ã ãñ Öãè ã¼¾ããä ãã¾ããò ãšãè ãä ã¾ãìãä ã ã Öñ ãì ã ãìíãâôãã ãšãè ãã Øããèý iii. ¹ãÀ ãì ã ãã, ã ã ãã, ããõà ããä¹ãìã ãñš Ìãñ ã¼¾ã ããê ããñ ã ¾ã ÌãØããô ãñš ã¼¾ããä ãã¾ããò ãñš Ôãã ã ½ãã ã ãšãò ½ãò œî ãäª ãäºã ãã Öãè ã¹ã ããè ¾ããñؾã ãã Ôãñ Þã¾ããä ã ã Öãñ ãñ Öö, Öò ããàãäàã ã ãäàãä ã ã¾ããò ãñš Ôã½ãàã Ôã½ãã¾ããñãä ã ã ãöãé ãä ãš¾ãã ãã Øãã ý ñôãñ ã ãã, ã ã ãã, ããõà ããä¹ãìã ã¼¾ããä ãã¾ããò ãšãñ ¾ããñؾã ãã ÔãîÞããè ½ãò ã ãšãè Ôã½ãØãÆ ãäô ããä ã ãñš ã ãìôããà Ôãã½ãã ¾ã ãäàãä ã ã¾ããò ½ãò Ôãñ ÔãÖ¾ããñãä ã ã ãä ãš¾ãã ãã Øãã ý ããàãäàã ã ãäàãä ã ã¾ããâ ãêãøã Ôãñ ã ãã, ã ã ãã, ããõà ããä¹ãìã Ñãñ ããè ãñš ã ¾ããñؾã ã¼¾ããä ãã¾ããò Ôãñ ¼ãÀãè ãã âøããè ããñ ãšãè ã ãããäààã ã Ñãñ ããè ãšãè ¾ããñؾã ãã ÔãîÞããè ½ãò ãâãä ã½ã Ôãã½ãã ¾ã ã¼¾ã ããê Ôãñ ¾ããñؾã ãã 㚽㠽ãò ããèþãñ Öö ãä ãâš ãì ½ãã ã ãšãò ½ãñ œî ªñ ãñ ¹ãÀ Ìãñ 㠾㠹ãÆ ãšãà Ôãñ ãä ã¾ãìãä ã ã ãñš ãäêã ¹ã¾ãì ã ã ¹ãã ãã â ý iv. ãäìã ãšêããâøã ̾ããä ã ã ãšãñ ãä ãšôããè ã ããàãäàã ã ãäàãä ã ã ¹ãÀ ãä ã¾ãì ã ã ãä ãš¾ãã ãã Ôã ãš ãã Öõ ºãÍã ãó ãä ãš ÔãâØã ã Ñãñ ããè ãñš ãäìã ãšêããâøã ̾ããä ã ã ãñš ãäêã ÌãÖ ¹ãª ¹ã¾ãì ã ã ¹ãã¾ãã Øã¾ãã Öãñ ý v. ãä ãšôããè ¼ãî ã¹ãîìãã Ôãõãä ã ãš ¾ãã ÍããÀãèãäÀ ãš ãäìã ãšêããâøã ( ã.ãäìã./ñã.ãäìã./ò.ãäìã) Ñãñ ããè ãñš ã¼¾ã ããê ãšãñ ãã¾ãì Ôããè½ãã, ã ãì¼ãìã ¾ãã ¾ããñؾã ãã ãäêããäœã ã ¹ãÀãèàãã ½ãò ã ãì½ã ¾ã ãìãôãàãò ãšãè Ôã⌾ãã, ã Ôã òãä ããñ ã ãã¹ã Š ãâšôããè ÀñÍã ã ãããäª ãõôãñ ½ãã ã ãšãò ½ãò œî ãñš ãã ããà ¹ãÀ ãöã ãã ¹ãÆã¹ ã ãšà ãã Öõ, ããàãäàã ã ãäàãä ã ã¾ããò ½ãò Íãããä½ãÊã ãä ãš¾ãã ãã Øãã, ã ãä ãš Ôãã½ãã ¾ã ãäàãä ã ã¾ããò ½ãò ºãÍã ãó ãä ãš ñôãã ã¼¾ã ããê Þã¾ã ã ãñš ãäêã ¹ã¾ãì ã ã Öãñ ý ããàãäàã ã ãšãñ ñ ½ãò ãš½ããè ãšãñ ¹ãîÀã ãšà ãñ ãñš ãäêã ñôãñ ã¼¾ããä ãã¾ããò ãšãñ ¾ããñؾã ãã 㚽㠽ãò ã ãñš Àö ãš ¹ãÀ ¾ãã ã ãäª ãäºã ãã ã ãñš ãäêã ããàãäàã ã ãäàãä ã ã¾ããò ãšãè Ôã⌾ãã ã ãš ½ãã ã ãšãò ½ãò œî ªñ ãšà ãä ã¾ãìãä ã ã Öñ ãì ã ãìíãâãäôã ã ãä ãš¾ãã ãã Ôã ãš ãã Öõ ý ãöãâ ã ãš ¼îã¹ãîÔãõ ãñš ½ãã½ãÊããò ãšã Ôãâºãâ ã Öõ, ããàãäàã ã ¾ãã ã ããàãäàã ã ¹ãªãò ãñš ãäêã ¼ãî¹ãîÔãõ ãšãñ ãã¾ãì ½ãò ãš ãõ ããè ãšà ãñ ãšãè ã ãì½ããä ã Öõ ã ãã ƒôã œî ãšãñ ãã¾ãì ãñš Ôã⪼ãà ½ãò ½ãã ã ãšãò ½ãò œî ãöãé ãšöã ãã Ôã ãš ãã ý vi. ãºã ã ãš ÔãÀ ãšãà ¾ã ããìãí¾ã ãš ããâþã ãñš ¹ãÍÞãã ã ƒôã ºãã ã Ôãñ Ôãâ ãìó ã Öãñ ãã ãä ãš ã¼¾ã ããê ÔãñÌãã/¹ãª ¹ãÀ ãä ã¾ãìãä ã ã ãñš ãäêã ÖÀ ¹ãÆ ãšãà Ôãñ ¹ã¾ãì ã ã Öõ, ãºã ã ãš ¹ãÀãèàãã ½ãò Ôã¹ãŠÊã ãã Ôãñ Öãè ãä ã¾ãìãä ã ã ãšã ãã ããà ãöãé ãä½ãêã ãã ããý Ê]õ{{ÉhÉÒ: ¹ãÀãèàãã ãñš ãäêã ããìãñª ã ãšà ãñ ÌããÊãñ ã¼¾ããä ãã¾ããò ãšãñ ¾ãÖ Ôãìãä ããäíþã ã ãšà Êãñ ãã ÞãããäÖ ãä ãš Ìãñ ƒôã 28

29 ड. 13. ¹ãÀãèàãã ½ãò ¹ãÆÌãñÍã ãñš ãäêã ãä ã ããããäà ã ¹ãã ã ãã ãšãè Ôã¼ããè Íã ãô ¹ãîÀãè ãšà ãñ Öö ý ¹ãÀãèàãã ãñš Ôã¼ããè ÞãÀ ããò ½ãò ã ãšã ¹ãÆÌãñÍã ¹ãî ãã ã¾ãã ã ããä ã½ã ÖãñØãã, ºãÍã ãó Ìãñ ¹ãã ã ãã ãšãè ãä ã ããããäà ã Íã ãó ¹ãîÀãè ãšà ãñ Öãò ý ¾ããäª ãä ãšôããè ¼ããè Ôã½ã¾ã ãäêããäœã ã ¹ãÀãèàãã ã ãã Ôããàãã ãšãà ¹ãÀãèàã ã Ôãñ ¹ãÖÊãñ ã ãìãã ºã㪠½ãò ããúþã ãšà ãñ ¹ãÀ ¾ãÖ ¹ãã¾ãã ãã ãã Öõ ãä ãš Ìãñ ¹ãã ã ãã ãšãè ãä ãšôããè Íã ãã ãšãñ ¹ãîÀã ãöãé ãšà ãñ Öö ããñ ãã¾ããñøã ãàã ¹ãÀãèàãã ãñš ãäêã ã ãšãè ã¼¾ããä ãã ãã ãä ãàô ã ãšà ªãè ãã Øããè ý ºãÀãºãÀãè ( ãƒã) ãšñ ½ãã½ãÊããò ãšã ãä ã¹ã ãàã ¹ãÀãèàãã ½ãò ãš Ôã½ãã ã ¹ãî ããä ãš Êãñ ãñ ÌããÊãñ ã¼¾ã ããê Öãñ ãñ ãšãè ãäô ããä ã ½ãñ ããä ã ãš ãã¾ãì ÌããÊãñ ã¼¾ã ããê ãšãñ ¹ãÆã ããä½ã ãš ãã ªãè ãã Øããè ý ã ã ã: ¾ããäª ãºã ¼ããè ºãÀãºãÀãè( ãƒã) ºã ããè ÀÖ ããè Öõ ããñ ºãÀãºãÀãè ãšã ãä ã¹ã ãàã ãã½ã ãšñ Ìã ãã ãš½ã ãšãñ ªñŒã ãšà ãä ãš¾ãã ãã Øãã ã ããã ãá ãä ãôã ã¼¾ã ããê ãšã ãã½ã Ìã ãã ãš½ã ãšñ ã ãìôããà ¹ãÆ ã½ã Ìã ãã Ôãñ ããàâ¼ã Öãñ ãã Öõ ñôãñ ã¼¾ã ããê ãšãñ ¹ãÆã ããä½ã ãš ãã ªãè ãã Øããèý खजन म मल म कमथच र चयन आय ग स म न य छ नब न पर क षण (स एसट ) क स च लन कर ग, व षय पर र तथम न अन श क अन सरण दकय ज एग Ê]õ{{ÉhÉÒ: ¹ãÀãèàãã ãšñ ãäêã ããìãñª ã ãšà ãñ ÌããÊãñ ã¼¾ã ããê ãšãñ ¾ãÖ Ôãìãä ããäíþã ã ãšà Êãñ ãã ÞãããäÖ ãä ãš Ìãñ ƒôã ¹ãÀãèàãã ½ãò ¹ãÆÌãñÍã ãšñ ãäêã ¹ãã ã ãã Ôãâºãâ ããè Ôã¼ããè Íã ãô ¹ãîÀãè ãšà ãñ Öö ý ¹ãÀãèàãã ãšñ Ôã¼ããè ÞãÀ ããò ½ãò ã ãšã ¹ãÆÌãñÍã ¹ãî ãã ã¾ãã ã ããä ã½ã ÖãñØãã, ºãÍã ãó Ìãñ ãä ã ããããäà ã ¹ãã ã ãã ãšãè Íã ããô ãšãñ ¹ãîÀãè ãšà ãñ Öãò ý ¾ããäª ãä ãšôããè ¼ããè Ôã½ã¾ã {É úòiéé/êxé{éöhéiéé {É úòiéé/uôéxé ÉÒxÉ {É úòiéhéú/ ªÉÊHòi É {É úòiéé/ºééiééieòé, ãöãú ¼ããè ÊããØãî Öãñ, Ôãñ ¹ãÖÊãñ ã ãìãã ºã㪠½ãò ããúþã ãšà ãñ ¹ãÀ ¾ãÖ ¹ãã¾ãã ãã ããöõ ãä ãš Ìãñ ¹ãã ã ãã ãšãè Íã ãã ãšãñ ¹ãîÀã ãöãé ãšà ãñ Öö ããñ ãã¾ããñøã, ãàã ¹ãÀãèàãã ãšñ ãäêã ã ãšãè ã¼¾ããä ãã ãã ãä ãàô ã ãšà ªãè ãã Øããè ý ãã¾ããñøã ãšãñ ã¼¾ã ããê ãñš ãâãä ã½ã ãã½ããâ ãš ã Öãñ ãñ ã ãš ãä ãšôããè ¼ããè Ôã½ã¾ã, ãã¾ãì, Íãõãäàã ãš ¾ããñؾã ãã, Ñãñ ããè ãäô ããä ã ã ããã ã ã ãã/ ã ã ãã/ ããä¹ãìã/¼ãî¹ãîôãõ/ ÍãããäÌã ãããäª Ôãñ Ôãâºãâãä ã ã ½ãîÊã ªÔ ããìãñ ããò ãšãñ ½ãâØãã ãñ ãšã ããä ã ãšãà Öõ ý ãã¾ãñøã ãàã ãä ã ããããäà ã ãšãè ØãƒÃ Ôã½ã¾ããÌããä ã ½ãò ½ãîÊã ªÔ ããìãñ ã ¹ãÆÔ ãì ã ã ãšà ãñ ¹ãÀ ã¼¾ã ããê ãšãè ã¼¾ããä ãã ãã Àÿ ãšà ªãè ãã Øããè ý ãä ãôã ̾ããä ã ã ãñ: B. ãä ãôã ãñ ãä ãšôããè ñôãñ ̾ããä ã ã Ôãñ ãäìãìããö ãä ãš¾ãã Öõ ¾ãã ãäìãìããö ãšã ã ãìºãâ ã ãä ãš¾ãã Öõ ãä ãôã ãšã/ãä ãôã ãšãè ¹ããä ã/¹ã ããè ããèãäìã ã Öõ;¾ãã ÉÒ. ãä ãôã ãñ ¹ããä ã/¹ã ããè ãšñ ããèãäìã ã Öãñ ãñ Öì ãä ãšôããè ̾ããä ã ã Ôãñ ãäìãìããö ¾ãã ãäìãìããö ãšà ãñ ãšã ã ãìºãâ ã ãä ãš¾ãã Öõ, ããñ Ôãñ ÔãñÌãã ½ãò ãä ã¾ãìãä ã ã ãšñ ãäêã ¹ãã ã ãöãé ½ãã ãã ãã Øãã ý ¹ãÀ ãì ¾ããäª ãšò³ ÔãÀ ãšãà ƒôã ºãã ã Ôãñ Ôãâ ãìó Öãñ ãã ãä ãš ñôãã ãäìãìããö ñôãñ ̾ããä ã ã ã ãã ãäìãìããö ãšñ ªîÔãÀñ ¹ãàã ãšñ ãäêã ÊããØãî Ìãõ¾ããä ã ã ãš ãšã ãî ã ãšñ ã ãìôããà ÔÌããè ãšã¾ãã Öõ ããõà ñôãã ãšà ãñ ãšñ ã ¾ã ãšãà ã ¼ããè Öö, ããñ ÌãÖ ãä ãšôããè ¼ããè ̾ããä ã ã ãšãñ ƒôã ãä ã¾ã½ã Ôãñ œî ªñ Ôã ãš ããè Öõý 14. ã¼¾ã ããê ãšã ãþœã ½ãã ããäôã ãš Ìãâ ÍããÀãèãäÀ ãš ÔÌããÔ ¾ã ã¼¾ã ããê ãšã ½ãã ããäôã ãš Ìãâ ÍããÀãèãäÀ ãš ÔÌããÔ ¾ã ãþœã Öãñ ãã ÞãããäÖ ã ãã Ôãñ ñôãñ ãä ãšôããè ¼ããè ÍããÀãèãäÀ ãš ªãñÓã Ôãñ ½ãì ã ã Öãñ ãã ÞãããäÖ ãä ãôãôãñ ÔãñÌãã ãšñ ããä ã ãšãàãè ãšñ ¹㠽ãò Ôã ãšñ ãš ããì¾ããò ãšñ ãìšíãêã ãã¹ãîìãã ãš ãä ãó¹ã㪠㠽ãò ºãã ãã ¹ãÖìâÞã ãñ ãšãè Ôãâ¼ããÌã ãã Öãñ ý ããñ ã¼¾ã ããê Ôãàã½ã ããä ã ãšãàãè ãàã ãä ã ããããäà ã ãä ãš Øã ã ã Àãè ããâþã ½ãò ƒ ã ã¹ãñàãã ããò ãšãñ ¹ãîÀã ãöãé ãšàòøãñ ã ãšãè ãä ã¾ãìãä ã ã ãöãé ãšãè ãã Øããè ý ãšñìãêã ãä ã¾ãìãä ã ã ãšñ ãäêã ãäìãþããà ãä ãš ãã ãñ ÌããÊãñ ã¼¾ããä ãã¾ããò ãšãè Öãè ã ã Àãè ããâþã ãšãè ãã Øããè ý Ê]õ{{ÉhÉÒ: ãä ã:íã ã ã ¼ãî ã¹ãîìãã Ààãã ÔãñÌãã ãšããä½ãã ãšãò ãšñ ½ãã½ãÊãñ ½ãò Ààãã ÔãñÌãã ãä ½ããñãäºãÊãムãñíã ã ½ãñãä ãšêã ºããñ à ãàã ¹ãƪã ã ãä ãš¾ãã Øã¾ãã ÔÌãÔ ã ãã ¹ãƽãã ã-¹ã ã ãä ã¾ãìãä ã ã ãšñ ¹ãƾããñ ã ã Öñ ãì ¹ã¾ããù ã ½ãã ãã ãã Øãã ý 29

30 15. ªì̾ãÃÌãÖãÀ ãšñ ªãñÓããè ¹ãã Øã ã¼¾ããä ãã¾ããò ãšñ ãäìãâ ãšãàãìããƒã: ã¼¾ããä ãã¾ããò ãšãñ Þãñ ããìã ããè ªãè ãã ããè Öõ ãä ãš Öò ããìãñª ã ¼ãÀ ãñ Ôã½ã¾ã ãšãñƒã ØãÊã ã ãäìãìãà ã ãöãé ªñ ãã ÞãããäÖ ã ãìãã ãšãñƒã ½ãÖ Ìã¹ãî ãã ãã ã ãšãàãè ãöãé œì¹ãã ããè ÞãããäÖ ý ã¼¾ããä ãã¾ããò ãšãñ ¾ãÖ ¼ããè Þãñ ããìã ããè ªãè ãã ããè Öõ ãä ãš Öò ãä ãšôããè ¼ããè ½ãã½ãÊãñ ½ãò ¹ãÆÔ ãì ã ãä ãš Øã ãä ãšôããè ªÔ ããìãñ ã ¾ãã Ôããà¾ããâãä ãš ã ¹ãƽãããä ã ã ¹ãÆãä ããäêããä¹ã ½ãò ãä ãšôããè ¹ãÆãäÌããäÓ ½ãò ¹ããäÀÌã ãã ã ¾ãã ãä ãšôããè ¹ãÆ ãšãà Ôãñ ÖñÀ-¹ãŠñÀ ãšà ãñ ãšã ¹ãƾããÔã ãöãé ãšà ãã ÞãããäÖ ããõà ã Öãè Öò ÖñÀ ¹ãñŠÀ ãä ãš Øã / ããêããè ªÔ ããìãñ ã Öãè ¹ãÆÔ ãì ã ãšà ãã ÞãããäÖ ý ¾ããäª ãšãñƒã ØãÊã ããè ã ãìãã ãäìãôãâøããä ã Öãñ, ããñ ƒôã ãäìãôãâøããä ã ãšñ Ôãâºãâ ã ½ãò Ô¹ãÓ ãè ãšà ã ¹ãÆÔ ãì ã ãä ãš¾ãã ãã ãã ÞãããäÖ ý ãä ãôã ã¼¾ã ããê ãšãñ ãã¾ããñøã ãàã ƒôã ºãã ã ãšã ªãñÓããè ÜããñãäÓã ã ãšà ã䪾ãã ãã ãã Öõ ã ãìãã ãšà ã䪾ãã Øã¾ãã Öãñ ãä ãš Ôã ãñ: i. ãä ãšôããè ¼ããè ¹ãÆ ãšãà Ôãñ ã¹ã ããè ã¼¾ããä ãã ãã ãšñ ãäêã Ôã½ã ãã ã ¹ãÆã¹ ã ãä ãš¾ãã Öõ, ã ãìãã ii. ãã½ã ºãªÊã ãšà ¹ãÀãèàãã ªãè Öõ, ã ãìãã iii. ãä ãšôããè ã ¾ã ̾ããä ã ã Ôãñ œªá½ã ¹㠽ãò ãšã¾ããôãã ã ã ãšàã¾ãã Öõ, ã ãìãã iv. ããêããè ªÔ ããìãñ ã ã ãìãã ñôãñ ªÔ ããìãñ ã ¹ãÆÔ ãì ã ãä ãš Öö, ãä ã ã½ãò ÖñÀ-¹ãŠñÀ ãä ãš¾ãã Øã¾ãã Öãñ, ã ãìãã v. ØãÊã ã ã ãìãã ãîÿñ Ìã ã ãì¾ã ãäª Öö, ã ãìãã ãä ãšôããè ½ãÖ Ìã¹ãî ãã ã ¾ã ãšãñ ã䜹ãã¾ãã Öõ, ã ãìãã vi. ¹ãÀãèàãã ãšñ ãäêã ã¹ã ããè ã¼¾ããä ãã ãã ãšñ Ôãâºãâ ã ½ãò ãä ãšôããè ã ¾ã ããä ã¾ããä½ã ã ã ãìãã ã ãìãäþã ã ¹ãã¾ããò ãšã ÔãÖãÀã ãäêã¾ãã Öõ, ã ãìãã vii. ãà ¹ãìãäÔ ã ãšã ½ãò ãôãâøã ã ºãã ãò ãäêãœããè Öãò ãä ãôã½ãò ãíêããèêã ¼ããÓãã Ìãâ ãíêããèêã ÔãããäÖ ¾ã ¼ããè Íãããä½ãÊã Öõ, ã ãìãã viii. ¹ãÀãèàãã ¼ãÌã ã ½ãò ãä ãšôããè ã ¾ã âøã Ôãñ ã ãìãäþã ã ããþãà ã ãä ãš¾ãã Öõ, ã ãìãã ix. ¹ãÀãèàãã ¼ãÌã ã ½ãò ã ãìãäþã ã Ôãã ã ã ã¹ã ãã Öö, ã ãìãã x. ãä ã ã ã¼¾ããä ãã¾ããò ãšñ ¹ããÔã ¹ãÀãèàãã ¼ãÌã ã ãšñ ã ªÀ ¹ãÀãèàãã Íãì Öãñ ãñ ãšñ ºã㪠½ããñºããƒÊã ¹ãŠãñ ã/ôãñê¾ãîêãà ¹ãŠãñ ã/¹ãñ ãà ã ãã ã ¾ã ã ãããä ã ãðš ã ƒêãõ ã Èãùãä ã ãš Øãõãä ã ¹ãã ãã ãñ Öö ÞããÖò Ìãñ ƒ ã ãšã ¹ãƾããñØã ãšàò ¾ãã ã ãšàò Öò ã ãìãäþã ã Ôãã ã ããò ãšã ¹ãƾããñØã ãšà ãñ Öì ½ãã ãã ãã Øãã ã ãã ãªá ãìôããà ãš½ããþããàãè Þã¾ã ã ãã¾ããñøã ãàã ãã¾ããñãä ã ã ãšãè ãã ãñ ÌããÊããè ããøãã½ããè ¹ãÀãèàãã Ôãñ ÌãããäÀ ã ãšà ãñ ÔããäÖ ã, ãõôãã ãäþã ã Ôã½ã ãã ãã Øãã, ã ãìíããôããä ã ãš ãšãàãìããƒã ãšãè ãã Øããè, ã ãìãã xi. ¹ãÀãèàãã ¼ãÌã ã Ôãñ ¹ãÆÍ ã-¹ãìãäô ã ãšã/ ãà ¹ã ã ãš ã¹ã ãñ Ôãã ã Ÿã ãšà Êãñ Øã¾ãã Öãñ ¾ãã ƒôãñ ¹ãÀãèàãã ãšñ ªãõÀã ã ã¹ãæããä ã ãðš ã ̾ããä ã ã ãšãñ ã䪾ãã Öãñ, ã ãìãã xii. ¹ãÀãèàãã ãšñ ÔãâÞããÊã ã ãšñ ãäêã ãã¾ããñøã ãàã ãä ã¾ãì ã ã ãä ãš Øã ãš½ããþãããäà¾ããò ãšãñ ¹ãÀñÍãã ã ãä ãš¾ãã Öãñ ¾ãã Öò ÍããÀãèãäÀ ãš àããä ã ¹ãÖìâÞããƒÃ Öãñ, ã ãìãã xiii. ã¼¾ã ããê ãšãñ ¹ãÀãèàãã ãšãè ã ãì½ããä ã ªñ ãñ ÌããÊãñ ¹ãÆÌãñÍã ¹ãƽãã ã ¹ã ã (¹ãÆ.¹ã.) ãšñ Ôãã ã ããàãè ãä ãš Øã ãä ãšôããè ã ãìªñíã ãšã ÊÊãâÜã ã ãä ãš¾ãã Öãñ, ã ãìãã xiv. ¹ã¾ãìà ã ã Œã ãò ½ãò ãäìããä ããäªãó Ôã¼ããè ã ãìãã ãä ãšôããè ¼ããè ãšã¾ãã ãšãñ ãšà ãñ ãšã ¹ãƾããÔã ãä ãš¾ãã Öãñ ¾ãã ãõôããè ¼ããè ãäô ããä ã Öãñ ñôãã ãšà ãñ ãšñ ãäêã ãã¾ããñøã ãšãñ ãšôãã ãñ ãšã ¹ãƾããÔã ãä ãš¾ãã Öõ, ããñ Ôã ¹ãÀ ãã¹ãàããä ã ãš ããä¼ã¾ããñøã ÞãÊãã¾ãã ãã Ôã ãš ãã Öõ ã ãã Ôãã ã Öãè Ôãñ :- B. ãã¾ããñøã ãàã Ôã ¹ãÀãèàãã ½ãò, ãä ãôã ãšã ÌãÖ ½½ããèªÌããÀ Öõ, ºãõŸ ãñ ããõà ãã¾ããñøã ãšã ãä ãšôããè 㠾㠹ãÀãèàãã/Þã¾ã ã ãä ãôã½ãò Ôã ãñ ¼ããØã ãäêã¾ãã Öõ Êãñãä ãš ã ãâãä ã½ã ¹ããäÀ ãã½ã/þã¾ã ã ã¼ããè ÜããñãäÓã ã ãöãé ãä ãš¾ãã Öõ, ãšãñ ã¾ããñø¾ã ŸÖÀã¾ãã ãã Ôã ãš ãã Öõ, Ìãâ/ ã ãìãã ÉÒ. Ôãñ Ô ãã¾ããè Á¹ã Ôãñ ã ãìãã 03 ÌãÓããô ã ãš ãšãè ãäìããä ããäªãó ãìããä ã ãšñ ãäêã Àãñ ãšã ãã Ôã ãš ãã Öõ :- i. ãã¾ããñøã ãàã Êããè ãã ãñ ÌããÊããè ãä ãšôããè ¹ãÀãèàãã ã ãìãã Þã¾ã ã Ôãñ, ºÉÒ. ii. ãšñ ³ãè¾ã ÔãÀ ãšãà ãšñ ã ããè ã ãä ãšôããè ¼ããè ããõ ãšàãè Ôãñ, ããõà ¾ããäª ÌãÖ ¹ãÖÊãñ Ôãñ ÔãÀ ãšãàãè ããõ ãšàãè ½ãò Öõ, ããñ Ôã ãšñ ãäìãá ¹ã¾ãì ã ã ãä ã¾ã½ããò ãšñ ã ããè ã ã ãìíããôããä ã ãš ãšã¾ããìããöãè ãšãè ãã Ôã ãš ããè Öõ, ¾ãã 30

31 b Ò. ãšãñƒã 㠾㠹ã¾ãì ã ã ãšã ãî ããè ãšãàãìããƒã ãšãè ãã Ôã ãš ããè Öõ ý 16. 漃 òéê ú É: ÊEòºÉÒ ÉÒ ü{é Éå 漃 òéê ú É Eò úxéä ÉɱÉä = ÉÒnù ÉÉ ú EòÉä +ªÉÉäMªÉ द व र अय ग य Eò ú ÊnùªÉÉ VÉɪÉäMÉÉ* 17. ãã¾ããñøã ãšã ãä ã ãã¾ã ãâãä ã½ã : ¹ãã ã ãã, ããìãñª ããò ãšãñ ÔÌããè ãšãà ã ãìãã ãôìããè ãšãà ãšà ãñ, ãä½ã ¾ãã ãã ã ãšãàãè ãšñ ãäêã ÍãããäÔ ã, Þã¾ã ã ãšñ ãàãè ãšñ, ã¹ãìããªãè ããõà ããä ã ãšãàãè ½ãã½ãÊããñâ ½ãñâ ãäìã ããä¹ ã ãšñ ãä ãšôããè ¹ãÆãÌã ãã ã ½ãò œî, ¹ãÀãèàãã ãšñ ãã¾ããñ ã ã, ¹ãÀãèàãã ãšñ ³Æãò ãšñ ããºãâ ã, Þã¾ããä ã ã ã¼¾ããä ãã¾ããò ãšãñ ¹ãªãò/ÔãâØ㟠ããò ãšñ Þã¾ã ã ã ãã ããºãâ ã Ôãâºãâ ããè Ôã¼ããè ½ãã½ãÊããò ½ãò ãã¾ããñøã ãšã ãä ã ãã¾ã ãâãä ã½ã ÖãñØãã ã ãã ã¼¾ããä ãã¾ããò ¹ãÀ ºãã ¾ã ãšãàãè ÖãñØãã Ìãâ ƒôã Ôãâºãâ ã ½ãò ãšãñƒã ¹ãîœ ããœ/¹ã ããþããà ÔÌããè ãšã¾ãã ãöãé ÖãñØãã ý 18. xªééªéé±éªé Eäò +ÊvÉEòÉ ú Eäò IÉäjÉ: <ºÉ ÉiÉÔ Eäò ºÉÆ ÉÆvÉ Éå EòÉä<Ç ÉÒ Ê É ÉÉnù ½þÉä iééä, ɽþ, EòÉä±ÉEòÉiÉÉ ÎºlÉiÉ xªééªéé±éªé Eäò +ÊvÉEòÉ ú Eäò +véòxé ½þÉäMÉÉ, VɽþÉí Eò0SÉ0+É0({ÉÚ0IÉä0) EòÉ EòɪÉÉÇ±ÉªÉ ½èþ* 31

32 ºÉIÉ É ÉÉÊvÉEòÉ úòªééå EòÒ ºÉÖSÉÒ iéléé É ÉÉhÉ{ÉjÉ +Éè ú PÉÉä¹ÉhÉÉ {ÉjÉ Eäò ÉÉ ü{é Gò. ºÉ. {ÉÊ úê ɹ]õ ºÉ. VÉÉÊiÉ/ºÉ ÉÖnùɪÉ/ ÉMÉÇ ºÉIÉ É ÉÉÊvÉEòÉ úòªééå 1. {ÉÊ úê ɹ]õ-I (ए) चयन पद ह त आर व दन पत र भरन क अन द +xéö±émxéeò (ANNEXURE)- I {ÉÊ úê ɹ]õ-I( ÉÒ) आर व दन पत र क ÉÉ ü{é 2. {ÉÊ úê ɹ]õ-II ºÉä.=./ ºÉÒ.VÉÒ.ºÉÒ.<Ç 3. {ÉÊ úê ɹ]õ-III ÉÚiÉ{ÉÚ ÉÇ òéèvéò 4. {ÉÊ úê ɹ]õ-IV +xªé वपछड = ÉÒnù ÉÉ ú º ɪÉÆ ÉMÉÇ 5. {ÉÊ úê ɹ]õ-V ºÉÒ.VÉÒ.ºÉÒ.<Ç EòɪÉÉÇ±ÉªÉ +vªéié +lé ÉÉ Ê É ÉÉMÉ Eäò ÉvÉÉxÉ 6. {ÉÊ úê ɹ]õ-VI ÉÚiÉ{ÉÚ ÉÇ òéèvéò Eò ÉÉxÉ + òºé 7. {ÉÊ úê ɹ]õ-VII +xéöºéúêséié i.êb κ]ÅõC]õ ÉÊVɺ]Å äõ]õ/ BÊb ºÉxÉ±É Êb κ]ÅõC]õ ÉÊVɺ]Å äõ]õ/eò±éäc]õ ú/ ={ÉɪÉÖHò/ BÊb ºÉxÉ±É VÉÉÊiÉ/ ={ÉɪÉÖHò/ Êb {]õò Eò±ÉèC]õ ú/ ÉlÉ É ÉähÉÒ Eäò º]õÉ<Ç{Éåb úò ÉÊVɺ]Åäõ]õ/ ºÉ É-Êb Ê ÉVÉxÉ±É ÉÊVɺ]Åäõ]õ/ +xéöºéúêséié +ÊiÉÊ úhò ºÉ½þɪÉEò +ɪÉÖHò/iÉɱÉÖEòÉ ÉÊVɺ]Å äõ]õ/bcvéòcªéúê]õ Éä ÉÊVɺ]Åäõ]õ* VÉxÉVÉÉÊiɪÉÉä ii.séò ò ÉäºÉÒbå ºÉÒ ÉÊVɺ]Åäõ]õ/BÊb ÉxÉ±É SÉÒ ò ÉäºÉÒbå ºÉÒ ÉÊVɺ]Åäõ]õ/ ÉäºÉÒbå ºÉÒ ÉÊVɺ]Åäõ]õ * iii úévéº É +ÊvÉEòÉ úò VÉÉä ié½þºéò±énùé ú éúeò Eäò xéòséä EòÉ xé ½þÉä* iv IÉäjÉ EòÉ ºÉ É Êb Ê ÉVÉxÉ±É +É òòºé ú VɽþÉÆ + ªÉlÉÔ +Éè ú/ªéé =ºÉEòÉ {ÉÊ ú ÉÉ ú ºÉÉ ÉÉxªÉiÉ: ú½þiéé ½èþ* Ê]õ{{ÉhÉÒ: iéê ɱÉxÉÉbÖ úévªé Eäò +xéöºéúêséié VÉxÉVÉÉÊiÉ Eäò + ªÉÌlɪÉÉå EòÉä Eäò É±É úévéº É ÉÆb ±ÉÒªÉ +ÊvÉEòÉ úò uùé úé VÉÉ úò ÊEòªÉÉ MɪÉÉ VÉÉÊiÉ É ÉÉhÉ {ÉjÉ ÉºiÉÖiÉ Eò úxéé SÉÉʽþB* 8. {ÉÊ úê ɹ]õ-VIII +xªé वपछड i. ÊVɱÉÉ ÉÊVɺ]Åäõ]õ/ +ÊiÉÊ úhò ÊVɱÉÉ ÉÊVɺ]Åäõ]õ/ Eò±ÉäC]õ ú/={ééªéöhò/ +ÊiÉÊ úhò ={ÉɪÉÖHò/Êb {]õò Eò±ÉèC]õ ú/ ÉlÉ É ÉähÉÒ Eäò º]õÉ<Ç{Éåb úò ÉÊVɺ]Åäõ]õ/ºÉ É-Êb Ê ÉVÉxÉ±É ÉMÉÇ ÉÊVɺ]Åäõ]õ/iÉɱÉÖEòÉ ÉÊVɺ]Åäõ]õ/ BCVÉÒCªÉÚÊ]õ É ÉÊVɺ]Åäõ]õ/ +ÊiÉÊ úhò ºÉ½þɪÉEò +ɪÉÖHò ( òº]çõ C±ÉÉºÉ º]õÉ<Ç{Éåb úò ÉÊVɺ]Åäõ]õ ºÉä xéòséä EòÒ éúeò EòÉ xé ½þÉä) ii. SÉÒ ò ÉäºÉÒbå ºÉÒ ÉÊVɺ]Åäõ]õ/BÊb ÉxÉ±É SÉÒ ò ÉäºÉÒbå ºÉÒ ÉÊVɺ]Åäõ]õ/ ÉäºÉÒbå ºÉÒ ÉÊVɺ]Å äõ]õ * iii. úévéº É +ÊvÉEòÉ úò VÉÉä ié½þºéò±énùé ú éúeò Eäò xéòséä EòÉ xé ½þÉä* iv. IÉäjÉ EòÉ ºÉ É Êb Ê ÉVÉxÉ±É +É òòºé ú VɽþÉÆ + ªÉlÉÔ +Éè ú/ªéé =ºÉeòÉ {ÉÊ ú ÉÉ ú ºÉÉ ÉÉxªÉiÉ: ú½þiéé ½èþ* 9. {ÉÊ úê ɹ]õ- IX ÉÉ úòê úeò ÊSÉÊEòiºÉÉ ÉÉäbÇ Eäò ºÉnùºªÉ/+vªÉIÉ B ÉÆ ÊSÉÊEòiºÉÉ +ÊvÉIÉEò/ºÉÒ B É +Éä/ +º{ÉiÉÉ±É ÉvÉÉxÉ uùé úé Ê ÉEò±ÉÉÆMÉ ÉÊiɽþºiÉÉIÉÊ úié 10. {ÉÊ úê ɹ]õ- X आय स र र छ ट क द र व करन क र लए श र ण क ड 11. {ÉÊ úê ɹ]õ- XI अ र नर व यम जक षक य ग यत क ड 12. {ÉÊ úê ɹ]õ- XII जक षक य ग यत क र लय वर वषय क ड 13. पररर -XIII +xéö É É EòÒ {ÉÖι]õ Éå É ÉÉhÉ{ÉjÉ प रथत त करन EòÒ ÉÉ ü{é 14. पररर -XIV दथत र व ज EòÒ क ल न ममक म Éå प रथत त करन EòÒ ÉÉ ü{é 32

33 {ÉÊ úê ɹ]õ-õ-I (ए) चयन पद ह त आर व दन पत र भरन क अन द i. यह न ट करन च हहए हक आय ग अपन सर थत र नय वक त ह त स र न य आर व दन पत र क उपय ग करत ह क पय स चन र उजल लज त हकस भ पद क र लय आर व दन करन स पहल र नय वक त ह त स चन तथ इन अन द क ध य न स पढ स र नज त कर ल हक जजस पद क र लए आर व दन कर ii. iii. iv. रह ह आप उसक र लए उपय क त ह आर व दन पत र भरन क र लए र सफम न ल /क ल थय ह र व ल कलर क ह उपय ग कर आर व दन र ह लगभग सभ र द क र लए अन द हदए ह ए ह, जजस न क भरन क पहल ध य नप र वमक पढ उन र द ह त जजनक र लए अन द उपलब ध नह ह य जजनक र लए अगल थप करण क आर वश यकत ह, क र लए न च हदए गए अगल अन द क ध य नप र वमक पढ थत भ (Column) 10 ध य नप र वमक भरन च हहए भ प स अभ यर थमय क भ थत भ (Column) 10 और 10.1 भरन ह ग v..वर व. अभ यर थमय क जह ल ग ह क लर 10, 11, 11.1, 16 और 16.1 भरन ह ग आय ग, र नहदम पद क र लए थ र न ग/दक षत पर क ष आय जजत करन क र नणमय ल सकत ह, जजसक ब द vi. vii. viii. ix. र व.एच. अभ यर थमय क क लर 16 और 16.1 भरन ह ग थत भ (Column) स इस थत भ क भरन क र लए श र ण क ड स चन क पररर -X र द ह ई ह थत भ (Column) स सभ श र जणय क र लय उम र क स ब ध र आर व दन प र प त करन क स र न य अ र तर र तर थ क ओर स क त हकय गय ह थत भ (Column) स. 13: पद क र लए र वर यत स स ब ध न क ल छ ड ज सकत ह थत भ (Column) 17: जक षक य ग यत प ठ य र (Course) तथ वर वषय (Subject) क र लय क र वल क ड (CODE) क प रय ग करन ह ग पररर -XI र उजल लज त जक षक य ग यत तथ वर वषय क स च सर व गप णम नह ह र व अभ यथ, जजन ह न पररर -XII र उजल लज त जक षक य ग यत क अर तररक त अन य क ई जक षक य ग यत य वर वषय क र क ष प र प त क ह, य ग यत तथ /य वर वषय क ड क र लय अन य क प रय ग कर सकत ह अलग-अलग पद क र लए अलग-अलग अर नर व यम य ग यत ए इस स चन क अन च छ द 2 र द ह ई ह x. अभ यथ जजस पद क र लय आर व दन कर रह ह, उसक र लय आर वश यक अर नर व यम य ग यत क ध य नप र वमक पढकर यह स र नज त कर ल हक र व सभ अप क ष ओ क प र करत ह अर नर व यम य ग यत स स ब र धत द र व द र र व ल दथत र व ज क आर व दन क स थ प रथत त करन ह ग, ऐस न हकए ज न पर xi. xii. आर व दन सरसर त र पर अथर व क त कर हदय ज एग थत भ (Column) स. 18: +xéö É É EòÒ {ÉÖι]õ Éå É ÉÉhÉ{ÉjÉ आय ग द व र स चन क पररर -XIII र र नध मररत प र र प र सक षर प र र धक र स pathya VÉ ÉÉ Eò úxéé ह ग * थत भ (Column) स. 19: अ ग र ज क बड अक षर र य हह द र अपन न र क स थ अपन 33

34 xiii. xiv. xv. xvi. पत रव यर वह र क प र पत र ल न र 6 अ क र व ल वपन र ल न न भ ल थत भ (Column) स. 20: 4 स र X 5 स र आक र क अपन नर व नतर फ ट र चपक ए फ ट न त थट पल कर न ह उस अन प रर जणत कर ए क पय न ट कर हक फ ट न ह न पर आपक आर व दन सरसर त र पर अथर व क त कर हदय ज एग थत भ (Column) स. 21 और 22: हथत क षर न हकए ह ए आर व दन क अथर व क त कर हदय ज एग हथत क षर र अ तर प य ज न पर आर व दन अथर व क त हकय ज सकत ह थत भ (Column) स. 22(i) स थत भ (Column) स. 22(ii) र द गई घ सन ओ क ध य नप बमक पढ तथ यहद ल ग न ह त यह क ट द +É ÉänùxÉ {ÉjÉÉä Éå द गय स चन ओ ºÉä ºÉÆ ÉÆÊvÉiÉ दथत र व ज EòÒ +xéö É ÉÉÊhÉiÉ ÉÊiÉʱÉÊ{ɪÉÉÆ ã¼¾ã ããê +É ÉänùxÉ {ÉjÉ Eäò ºÉÉlÉ + É ªÉ {Éä É Eò åú +xªéléé =xéeòò = ÉÒnù ÉÉ úò EòÉä ºÉ úºé úò iééè ú {É ú ªÉÉ ÉiÉÔ ÉÊGòªÉÉ Eäò ÊEòºÉÒ ÉÒ SÉ úhé Éå +º ÉÒEÞòiÉ Eò ú ÊnùªÉÉ VÉÉBMÉÉ* <ǺÉÒ xééäê]õ É Eäò {ÉÊ úê ɹ] -XIV {É ú ÊnùB MÉB ÉÉ ü{é Éå सभ दथत र व ज क ल न ममक म Éå प रथत त करन ह ग * 34

35 35

36 36